Moskou herdenkt gijzeling in theater
Burgemeester Joeri Loezjkov van Moskou heeft donderdag een marmeren gedenksteen onthuld voor de slachtoffers van de bevrijdingsactie in een Moskous muziektheater, waar Tsjetsjeense rebellen een jaar geleden 800 mensen in gijzeling namen.
Er kwamen 130 gijzelaars om toen Russische elitetroepen verdovende gassen het gebouw in spoten in een poging de gijzelnemers uit te schakelen. Ook president Vladimir Poetin stond stil bij de dramatische afloop van de gijzeling. „Dit is een diepe wond in de harten van de mensen die niet snel zal helen”, zei Poetin in Kirgizië, waar hij op staatsbezoek was. Meteen na zijn terugkomst legde ook hij bloemen bij de gedenksteen.
Donderdag precies een jaar geleden namen veertig Tsjetsjeense rebellen de 800 bezoekers van de musical Nord-Ost in gijzeling. Hun eis was eenvoudig: het Russische leger moest zich terugtrekken uit Tsjetsjenië of het theater zou worden opgeblazen. De helft van de rebellen bestond uit vrouwen met explosievengordels om en in het midden van de zaal werd een enorme bom neergelegd.
De 58 uur durende gijzelingsactie eindigde niet in een explosie, maar wel in een drama. De Russische elite-eenheid Alfa pompte een narcosegas het gebouw in om de gijzelnemers te verdoven. Kort daarop werd het theater bestormd. Alle veertig rebellen werden gedood. In de chaos die volgde op de bestorming kwamen echter ook 130 gijzelaars om. Er bleek niet genoeg medisch personeel om de door gas verlamde mensen op te vangen. De slachtoffers stikten veelal in hun braaksel of slikten hun tong in, omdat leden van de hulpdiensten niet wisten hoe zij de mensen moesten dragen en neerleggen.
Veel familieleden van de 130 slachtoffers hebben de Russische autoriteiten aangeklaagd voor het tekortschieten in de zorg voor hen na afloop van de gijzeling. De Moskouse rechtbanken hebben al 64 aanklachten wegens het toebrengen van morele schade tegen de Russische staat afgewezen, omdat de wet alleen voor toegebrachte materiële schade zou gelden. Het gemeentebestuur van Moskou heeft de families van de slachtoffers ieder 110.000 roebel (3100 euro) gegeven en iedere overlevende 60.000 roebel (1700 euro).
Uit een opiniepeiling over de bevrijdingsactie blijkt dat 60 procent van de Russen de actie goedkeurt. Negen van de tien ondervraagden denken dat eenzelfde gijzelingsactie weer zou kunnen plaatsvinden.