Zzp’er Davelaar wint na acht jaar proces over zorgplicht
TERSCHUUR. „Het is nu elke morgen lekkerder wakker worden. Een last is van mijn schouders gevallen.” Peter Davelaar uit Terschuur (bij Barneveld) is blij met de uitspraak van het gerechtshof in Den Bosch in een door hem aangespannen proces. Werkgevers zijn voortaan in bepaalde gevallen verantwoordelijk voor de veiligheid van ingehuurde zzp’ers.

Door een bedrijfsongeval verloor Davelaar (46) op 8 februari 2005 zijn rechteronderbeen. De Terschuurder was machinebouwer. „Ik werkte over de hele wereld. Techniek interesseert me. Ik keek een halfuur naar een machine en ging dan aan de slag voor een oplossing, net zolang tot die gevonden was. Ik kon me er helemaal in vastbijten. Maar opeens was het over.”
Het ongeval gebeurde in België. Davelaar was daar al een paar weken aan het werk voor een bedrijf uit Barneveld toen hij in een machine door een breekplaat zakte en in een draaiende schroef terechtkwam. Zijn rechterbeen moest tot boven de knie geamputeerd worden. Een arbeidsongeschiktheidsverzekering had Davelaar als kleine zelfstandige niet. „Daarin ben ik bepaald niet de enige: 500 tot 600 euro premie per maand, daar moet je heel wat uren voor werken.”
De Terschuurder dacht de letselschade wel te kunnen verhalen op de opdrachtgever. „Als ik bij jou aan het voetballen ben en een bal door de ruit schop, moet mijn verzekering dat vergoeden. Maar zo simpel lag het nu niet. Ik heb acht jaar moeten procederen. Gelijk hebben en gelijk krijgen is twee, dat heb ik wel ondervonden.”
De uitspraak van de rechter stelt zzp’ers en kleine zelfstandigen gelijk aan vaste werknemers, uitzendkrachten en stagiairs als ze bij een bedrijf gebruikelijke werkzaamheden verrichten die ook een personeelslid had kunnen uitvoeren. Werkgevers hebben dan een zorgplicht. Davelaar: „Ik zie het wel in de bouw gebeuren dat werkgevers liever een zzp’er een gevaarlijke klus laten doen dan eigen mensen, omdat de zzp’er dan zelf voor de eventuele gevolgen opdraait. Dat is nu met deze uitspraak voorbij.”
Juristen spreken al van het ”Davelaararrest”. Ze noemen de uitspraak „baanbrekend”, aldus de voormalige machinebouwer. „Gaandeweg het proces kreeg ik in de gaten dat zzp’ers en kleine zelfstandigen in een soortgelijke situatie het met belangstelling volgden. De rechtsgang heeft me flink wat geld gekost, maar ik kon het gelukkig betalen. De uitspraak helpt ook anderen die zich dat niet kunnen veroorloven.”
Samen met zijn advocaat gaat Davelaar nu de rekening voor de schadevergoeding opmaken. „We wilden ons niet rijk rekenen, eerst moest de zaak gewonnen worden.” Zijn oude beroep kan hij niet meer uitoefenen. „Ik handel, regel en organiseer nu een beetje.”
Minstens zo belangrijk als de rechterlijke uitspraak is voor Davelaar zijn lichamelijke gesteldheid. De Terschuurder moest 27 operaties ondergaan. „Vijfentwintig waren er nodig om me te verlossen van de pijn aan de stomp, doordat er bij de amputatie wat troep was blijven zitten die steeds ging ontsteken. Ik heb nu een klikprothese met een titaniumhuls. Een nieuw type, waar ik goed over te spreken ben. Nog een paar maanden oefenen, dan kan ik weer vrij lopen. Eindelijk zonder krukken of rolstoel. Lekker op het strand aan zee, daar houd ik van.”
Baanbrekende uitspraak
Advocaten noemen de uitspraak in de zaak-Davelaar baanbrekend. Jurist Oldenhuis, hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Groningen, spreekt in de Volkskrant zelfs van een „loepzuiver arrest, prachtig, echt heel mooi. De opdrachtgever moet voor een veilige werkomgeving zorgen. Hij kan dan niet zeggen: „Mijn naam is haas”, als het om zzp’ers gaat. Een bedrijf heeft ook een zorgplicht voor hen.”