Vluchtelingen die via de luchthaven het land binnenkomen, worden voor soms maanden achter tralies gezet. In eerste instantie worden ze voor 8 dagen opgesloten, als ze asiel aanvragen. Als hun asielprocedure echter langer duurt, belanden ze in de zogenoemde Gesloten Verlengde Asielprocedure (GVA), die veel langer kan duren. Dat gebeurt, omdat de overheid zich wil houden aan de zogenoemde Schengengrenscode, een Europese afspraak.

Volgens het rapport is er echter een clausule, waardoor de detentie omzeild kan worden. De Unhcr en VluchtelingenWerk roepen de overheid dan ook op om van die clausule gebruik te maken, zodat de asielzoekers in een asielzoekerscentrum hun procedure kunnen doorlopen, net als de vluchtelingen die over land Nederland bereiken.

Uit het onderzoek blijkt wel dat de GVA minder vaak wordt toegepast dan een paar jaar geleden en dat de asielzoeker bovendien minder lang opgesloten wordt.

In de Tweede Kamer hebben D66 en GroenLinks meteen aan de bel getrokken over het rapport. D66 wil dat de grensdetentie snel tot een minimum wordt beperkt. „Als asielzoekers, hoe onwenselijk ook, in detentie worden gezet in afwachting van hun procedure moet er een maximum gesteld worden aan de duur van het verblijf. Die maximale duur moet zo kort mogelijk zijn”, zegt D66-Kamerlid Gerard Schouw.

GroenLinks wil dat asielzoekers helemaal niet meer gevangen worden gezet. „De regering vergeet dat vluchtelingen asiel aanvragen omdat zij bescherming nodig hebben. In plaats van bescherming te bieden, worden ze in Nederland gevangen gezet. GroenLinks wil dat er een einde komt aan gevangenschap voor iedereen die geen crimineel is”, zegt Kamerlid Linda Voortman.

D66 en GroenLinks wijzen er op dat asielzoekers die via de lands- of zeegrenzen binnenkomen, niet in detentie komen maar direct doorgaan naar een asielzoekerscentrum.