V-raad steunt unaniem Irak-resolutie
De VN-Veiligheidsraad in New York heeft donderdag unaniem voor de Amerikaanse Irak-resolutie gestemd, waarmee de wederopbouw van Irak een VN-stempel krijgt, zij het dat de Amerikanen zowel militair als politiek de lakens blijven uitdelen. De vijftien handen die donderdag in de Veiligheidsraad omhooggingen demonstreerden een lang niet vertoonde eensgezindheid.
President Bush dankte het college voor de unanieme steun. „De wereld heeft nu de gelegenheid en de verantwoordelijkheid om het Iraakse volk te helpen een vrije, veilige en stabiele natie op te bouwen”, aldus de president. Minister van Buitenlandse Zaken Colin Powell was iets voorzichtiger en waarschijnlijk ook realistischer in zijn reactie. „Het is een geweldig resultaat, maar ik zie met deze stemming de deur niet opengaan voor veel meer buitenlandse troepen”, aldus Powell. De Amerikaanse diplomatie heeft onder leiding van Powell de afgelopen weken hard gewerkt aan steun voor de resolutie, in de hoop daarmee meer militaire en financiële steun te verwerven voor de operaties in Irak. Maar na de unanieme stemming in New York bleek al snel dat dat misschien te veel verwacht is. Frankrijk, Duitsland en Rusland maakten duidelijk dat zij geen troepen zullen leveren aan de internationale troepenmacht in Irak. „De resolutie is een stap in de goede richting, maar zou veel verder hebben moeten gaan”, verklaarde de Franse VN-ambassadeur, Jean-Marc de la Sablière.
Parijs, Bonn en Moskou vinden dat de politieke macht in Irak zo snel mogelijk moet worden overgedragen aan de Irakezen. De nieuwe resolutie zegt alleen dat de door de Amerikanen benoemde (voorlopige) Iraakse Bestuursraad half december met een plan moet komen voor het schrijven van een nieuwe grondwet en vervolgens voor het uitschrijven van vrije verkiezingen. Ondanks Pakistaanse steun voor de resolutie vond ook de Pakistaanse ambassadeur, Munir Akram, de resolutie „niet goed genoeg.” Vergelijkbare geluiden kwamen van zijn Mexicaanse collega, Adolfo Aguilar Zinser.
„De unanieme steun voor het Amerikaanse voorstel had meer te maken met de wens van verschillende landen om de politieke confrontatie met de VS over Irak te beëindigen, dan met groot enthousiasme voor de Amerikaanse bezetting en wederopbouw”, meent Midden-Oostenspecialist Kenneth Pollack van het Brookings Research Instituut in Washington. Dat kan een tegenvaller worden voor de regering-Bush, die hoopt op financiële bijdragen via de aanstaande donorconferentie in Madrid. Washington heeft 20 miljard dollar uitgetrokken voor Iraks wederopbouw, die volgens de Wereldbank nog minstens 35 miljard dollar meer zal kosten.
De Senaat in Washington besloot donderdag overigens dat de helft van eerdergenoemde 20 miljard dollar wordt verstrekt als lening en dus later terugbetaald moet worden. Dit is een opmerkelijk besluit, omdat de Republikein Bush erop rekende dat de Republikeinse meerderheid in de Senaat zijn voorstel ongewijzigd zou aanvaarden. De wederopbouwbegroting die Washington het Congres presenteerde heeft enige irritatie gewekt, omdat sommige Amerikaanse contractanten voor miljoenen dollars te veel aan rekeningen schrijven. Democratisch senator Ron Wyden heeft al aangedrongen op een formeel onderzoek, omdat de Amerikaanse belastingbetaler anders volgens hem veel te veel gaat betalen voor Iraks wederopbouw.
Nu er weinig extra steun te verwachten is voor de internationale troepenmacht in Irak, zal Washington meer reservetroepen moeten oproepen om de eenheden in Irak af te lossen. Het moreel van die troepen is laag volgens een onderzoek van de legerkrant Stars and Stripes. Eenderde van de ondervraagden vertelde de krant dat men de huidige operaties in Irak „tamelijk zinloos” vindt. Verontrustend is verder het hoge aantal zelfmoorden onder Amerikaanse militairen in Irak. Ten minste dertien militairen hebben zich tot nu toe van het leven beroofd. Het ministerie van Defensie heeft daarom een team van specialisten naar Bagdad gestuurd om te onderzoeken wat men hiertegen kan doen. Volgens woordvoerster Lyn Kukral van het Army Medical Command heeft men de afgelopen maanden 478 militairen uit Irak teruggehaald „wegens psychische problemen.”