Belangrijkste verkiezingen Kenia sinds onafhankelijkheid
NAIROBI — De verkiezingen in Kenia van maandag zijn, in het licht van de stembusgang in 2007 die aan duizend mensen het leven kostte, de belangrijkste in het vijftigjarige bestaan van het land.
Kiesgerechtigde Kenianen kunnen maandag voor het eerst hun stem uitbrengen in regionale verkiezingen. Er worden gouverneurs voor 47 nieuwe politieke regio’s gekozen. Deze posten geven meer stammen macht, maar de vrees bestaat dat de verkiezingen op veel plaatsen zullen uitlopen op onenigheid en geweld. Het is echter vooral de verkiezing van een nieuwe president die stammen, die allemaal de hoogste politieke post in Kenia ambiëren, tegen elkaar kan opzetten.
Kenianen hebben de afgelopen vijf jaar geprobeerd te begrijpen waarom een land dat als te beschaafd en economisch ontwikkeld voor een burgeroorlog werd beschouwd, wekenlang op de rand van zo’n oorlog balanceerde. Een reeks maatregelen, zoals de regionale verkiezingen, moet herhaling voorkomen. De grote tegenstrevers, vicepremier Uhuru Kenyatta en premier Railo Odinga, zijn in de peilingen beiden goed voor ongeveer 45 procent van de stemmen. Kenia heeft acht kandidaten die deelnemen aan de presidentsverkiezingen, maar om te winnen, moet een kandidaat meer dan 50 procent van de stemmen krijgen. Het is dus waarschijnlijk dat er in april een tweede ronde plaatsvindt tussen Odinga en Kenyatta, iets wat de spanningen tussen de stammen zal verhogen.
„Dit worden spannende verkiezingen, dus er wat nervositeit en spanning dat er mensen zijn die de uitslag niet accepteren”, zegt John Githongo, voormalig adviseur van de Keniaanse president Mwai Kibaki. „Ik denk dat de angst reëel en begrijpelijk is, maar ik wil graag geloven dat we op pijnlijke wijze hebben geleerd van het verleden.”
Kenyatta heeft beloofd dat als hij wint hij zich zal melden op de hoorzittingen van het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag. Kenyatta’s running mate, William Ruto, is ook aangeklaagd door het ICC. Als Odinga wint en Kenyatta weigert naar het ICC te gaan, moet Odinga mogelijk zijn arrestatie bevelen, waardoor er een explosieve situatie tussen Kikuyu’s en Luo’s zal ontstaan.
Sommige Kenianen denken dat de stappen van het ICC ervoor zorgen dat er door politieke leiders geen opdracht zal worden gegeven tot aanslagen op andere stammen. „De kans op geweld is dit keer minimaal vanwege angst, angst voor Den Haag”, denkt Jacob Aywer, een metselaar uit Mathare.
Afgelopen weekeinde namen de meeste presidentskandidaten, onder wie Kenyatta en Odinga, deel aan een gezamenlijk gebed. Ze schudden elkaar de hand, beloofden de verkiezingsuitslag te respecteren en verzekerden dat ze hun aanhangers zullen weerhouden van het plegen van geweld. Het gebed moest de Kenianen hoop geven dat er niet opnieuw massaal geweld uitbreekt. „Haat is een virus”, zegt Muthufara Morunganu, een Kikuyu. „De temperatuur in Kenia is echter met 65 graden gedaald.”
