Dat stelt het Bevolkingsfonds van de Verenigde Naties (UNFPA) in het Wereldbevolkingsrapport 2003. De helft van de jongeren is arm, een kwart leeft zelfs in extreme armoede. Investeringen in de ondersteuning van deze leeftijdsgroep zijn daarom noodzakelijk.

Bijna de helft van alle mensen op aarde is onder de 25 jaar. Circa 20 procent betreft tieners, die vooral in ontwikkelingslanden wonen. Een kwart van alle jongeren leeft in extreme armoede. Meer dan 13 miljoen kinderen onder de 15 jaar hebben een of beide ouders verloren aan aids.

In ontwikkelingslanden zullen 82 miljoen meisjes die nu tussen de tien en de zeventien jaar zijn, hun opleiding afbreken en voor hun achttiende verjaardag trouwen. Ongeveer 14 miljoen tieners, getrouwd en ongetrouwd, krijgen elk jaar een kind, en ten minste 5 miljoen tienermeisjes ondergaan onveilige abortussen. Velen zullen als twintigers sterven.

Hoewel vroege huwelijken in veel ontwikkelingslanden gewoonte blijven, stijgt wereldwijd gezien de leeftijd waarop mensen trouwen. Daarmee worden echter de risico’s op ongewenste zwangerschappen en seksueel overdraagbare ziekten ook groter.

Wereldwijd vindt het eerste seksuele contact steeds meer buiten het huwelijk plaats. Een onderzoek in 21 landen geeft aan dat eenderde van de jongens voor het eerst seks heeft met een prostituee.

Het negeren van deze feiten heeft volgens de VN-organisatie desastreuze gevolgen. Gebrek aan seksuele voorlichting, geringe kennis over voorbehoedsmiddelen en ongelijkheid tussen vrouwen en mannen zijn een voedingsbodem voor problemen. Ten minste eenderde van de besmettingen met seksueel overdraagbare aandoeningen vindt plaats onder mensen tussen de 15 en de 42 jaar. Intussen weten velen van hen niet dat ze zijn besmet en hoe deze ziekten worden overgedragen.

„Er is grote behoefte aan betere voorlichting en verhoogde toegang tot voorbehoedsmiddelen”, stelt Thoraya Ahmed Obaid, directeur van het VN-Bevolkingsfonds. „Uit onderzoek blijkt dat jonge mensen die goed zijn voorgelicht, ertoe geneigd hun eerste seksuele contact uit te stellen.”

„Het investeren in het welzijn van de tieners, de omvangrijkste generatie op de wereld, heeft ook voordelen voor de generaties die nog komen”, aldus mevrouw Obaid. „Met het verbeteren van de vooruitzichten van jongeren verbeteren we alle vooruitzichten.”

Het Wereldbevolkingsrapport pleit voor de bekende ABC-aanpak: ”Abstain” (afzien van seks), ”Be faithfull” (één partner) en ”use Condom” (gebruik een condoom). In een interview met de Volkskrant van vandaag zegt directeur Obaid dat uitstel van het eerste seksuele contact de mogelijkheid geeft „om fysiek en mentaal te groeien.” „Seks is een emotionele ervaring. Door uitstel kun je eerst volwassen worden. Bovendien is de kans dat jongens de meisjes correct bejegenen dan groter”, aldus Obaid. „Dus zij beginnen niet op, zeg, hun dertiende, maar op hun zeventiende.”

Volgens de VN-functionaris is de ABC-aanpak, die sinds 2001 officieel VN-beleid is, succesvol. „In Uganda bepaalt ABC het succes van de aids-bestrijding.”

Het is volgens de Nederlandse stichting World Population Foundation (WPF), die het rapport woensdag aanbood aan minister Van Ardenne van Ontwikkelingssamenwerking, „schokkend” om te beseffen dat een relatief kleine financiële inspanning de situatie sterk kan verbeteren. „Maar het ontbreekt aan politieke wil om de nodige financiële middelen beschikbaar te maken”, aldus de organisatie. „Door het beschikbaar maken van informatie en voorzieningen kunnen mensen ongewenste zwangerschappen en aids voorkomen.”

Een van de gevolgen hiervan is volgens de organisatie een sterke afname in het budget van de UNFPA om deze grote problemen aan te pakken. Nederland is volgens de WPF niet alleen een van de grootste donoren van de UNFPA, maar ook een „voorbeeldland” voor het positieve resultaat van goede voorlichting en voorzieningen voor jongeren.