Koninklijk Huis

Prins Claus

Komende maandag is het een jaar geleden dat prins Claus overleed. De echtgenoot van koningin Beatrix stierf aan de gevolgen van de ziekte van Parkinson en een longontsteking. Hij tobde jaren met zijn gezondheid.

3 October 2003 16:13Gewijzigd op 14 November 2020 00:36

Zijn verscheiden kwam dan ook niet helemaal onverwacht. Gelukkig had hij de geboorte van zijn eerste kleinkind, gravin Eloise, op 6 juni vorig jaar nog meegemaakt. Maar op Prinsjesdag 2002 moest hij het laten afweten in de Ridderzaal, waar hij zo veel jaren naast zijn echtgenote had gezeten.

Meteen na het overlijden van de prins werd er een veelheid aan activiteiten ontplooid om de uitvaart op 15 oktober 2003 in goede banen te leiden. Van belang was dat het Nederlandse volk de gelegenheid zou krijgen om op gepaste wijze afscheid te nemen van de geliefde prins. De Rijksvoorlichtingsdienst had de media in september al een ’voorproefje’ bezorgd voor het geval de prins zou komen te overlijden. Men wist wat er te doen stond. Ook had de RVD het een en ander afgekeken bij de staatsbegrafenis van de Queen Mum in Engeland, in maart 2002.

Tussen het overlijden van de prins op zondagavond 6 oktober en de bijzetting van zijn lichaam in de koninklijke grafkelder in de Nieuwe Kerk te Delft speelden zich tal van gebeurtenissen af in Nederland. Iedereen was wel op de een of andere manier betrokken bij de dood van de prins, die aller achting kon wegdragen. Daarbij had het grootste deel van de bevolking nooit een begrafenis van iemand van koninklijken huize meegemaakt - slechts de oudere generatie wist nog te vertellen van de begrafenis van prins Hendrik in 1934 en koningin Wilhelmina in 1962. Bovendien was er na de moord op de politicus Pim Fortuyn iets ontstaan dat ervoor zorgde dat mensen massaal uiting wilden geven aan hun rouw, verdriet en verslagenheid.

De dood van de prins maakte bij velen emoties los, die programmamaker Michiel van Erp in al hun facetten vastlegde in een documentaire die sinds 25 september in enkele filmhuizen is te zien en maandagavond op de televisie komt onder de titel ”Op handen gedragen”. Men legde bloemen bij Paleis Noordeinde, men tekende het condoleanceregister, men trok langs de baar om de laatste eer te betuigen, men schreef brieven aan Hare Majesteit en de vlag ging halfstok. De telefoon bij de RVD stond roodgloeiend omdat mensen met allerlei vragen zaten - zo wilde iemand weten of het mogelijk was met een rollator langs de baar te gaan.

De media ruimden krantenpagina’s en uren aan zendtijd in voor biografieën, portretten en levenslopen van prins Claus. Ook speelden er in de marge allerlei kwesties van praktische aard. De snackbareigenaar bezon zich op zijn afzet op de dag dat de rouwstoet langs zijn zaak zou trekken. Hoe zou het eraan toe gaan? Duidelijk is wel dat de instructies strenger zouden zijn dan ten tijde van de begrafenissen van Hendrik en Wilhelmina, „toen het allemaal veel losser was.”

Bloemendecorateur Piet Vellekoop kreeg speciale instructies - hij ging onder meer op zoek naar een enkelbloemige gerbera zonder zwart hart. Begrafenisondernemer A. Molenaar repeteerde met zijn mannenbroeders tot in het oneindige om er maar voor te zorgen dat er niets fout kon gaan rondom de uitgeleide van prins Claus. Een padvindersleider deelde chocolademelk uit aan de rijen wachtenden. Veteranen uit heel het land maakten hun opwachting langs de route die de kist zou afleggen en leden van de Oranjevereniging in Katwijk aan Zee schoven het programma voor Koninginnedag 2003 en 4 en 5 mei 2003 even op de lange baan.

Oud-kamerheer jonkheer C. van Eysinga en barones van Harinxma thoe Slooten vertelden in hun villa geen uitnodiging te hebben ontvangen voor de dienst in de Nieuwe Kerk - heel begrijpelijk omdat er maar 1800 zitplaatsen te vergeven waren. Dus volgden ze de plechtigheid op de televisie, zoals zo veel anderen. Toen het allemaal achter de rug was, schreef Eysinga zijn condoleancebrief aan de Koningin - want na alle toestanden rond de uitvaart zou ze in een leeg huis komen en pas dan zou ze behoefte hebben aan warme woorden, dacht hij.

Een bejaardenomroep hield de luisteraars van stap tot stap op de hoogte en twee zussen die aan de Rijswijkseweg wonen, waarlangs de paarse stoet passeerde, memoreerden het overlijden van hun broer Arie - die tenminste thuis een ziekbed had en niet, zoals de prins, in een ziekenhuis zijn laatste adem uitblies. De verslaggeving van de nationale publieke omroep, de NOS, rond het overlijden van prins Claus wordt vooral verzorgd door Maartje van Weegen. Maar ook RD-journalist Evert van Dijkhuizen komt in beeld op de film als hij bij Paleis Noordeinde wacht op de lijkwagen met de kist van prins Claus en de volgauto met de drie prinsen. Hij deelt zijn redactie via de mobiele telefoon op maandagmorgen 7 oktober mee dat het rond het koninklijke onderkomen rustig is. „Op dit moment is hier nog niet zo veel te beleven.”

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer