Dat er in de Verenigde Staten verkiezingen ophanden zijn, kan niemand ontgaan. Overal langs de wegen, op viaducten en huizen prijken verkiezingsposters. Op radio en televisie worden uitzendingen voortdurend door campagnespotjes onderbroken.

Zo ook in Colorado Springs, in het hart van de swing state Colorado. Barack Obama en Mitt Romney gaan hier letterlijk gelijk op. Dus is hun er veel aan gelegen deze staat te winnen. Toch zijn de posters en andere campagne-uitingen hier opvallend genoeg lang niet zo talrijk als elders in het land.

Carrie Earll, directeur van Citizenlink, een denktank die is gelieerd aan de grote gezinsorganisatie Focus on the Family, is moe van de campagne. Zij analyseert politieke en maatschappelijke ontwikkelingen en geeft Focus on the Family op basis daarvan beleidsadviezen.

„Het was allemaal zo voorspelbaar”, legt ze in het reusachtige complex van de gezinsorganisatie in Colorado Springs uit. „Het draaide allemaal om de economie en niet om normen en waarden. Ik had graag een debat gezien over wezenlijke zaken: het menselijk leven, religieuze vrijheid en het huwelijk. Maar daar lag de focus bepaald niet op.”

Maar juist over die thema’s maakt Earll zich ernstig zorgen. „Het traditionele huwelijk en godsdienstvrijheid zijn in gevaar. Obama heeft herhaaldelijk aangegeven dat hij de zogenaamde Defence of Marriage Act, waarin het huwelijk tussen man en vrouw wordt beschermd, niet steunt. En hij zal medepolitici ook niet oproepen om zich achter die wet te scharen.

Ook op het gebied van godsdienstvrijheid heeft deze regering veel naar zich toegetrokken, met name als het gaat over regels rond de financiering van religieuze instellingen en belastingmaatregelen. En natuurlijk het menselijk leven: er worden in dit land jaarlijks meer dan 1 miljoen abortussen uitgevoerd.”

Over de verplichte ziektekostenverzekering die president Obama invoerde, heeft Earll geen goed woord over. „Obama­care zorgt voor veel te veel overheidsbemoeienis. De vrijemarktwerking wordt ingeperkt, waardoor er nog nauwelijks concurrentie is. Dat leidt onherroepelijk tot kwaliteitsverlies. De regering probeert dit te controleren, maar dat heeft niet gewerkt.”

Is het opkomen voor de zwakken in de samenleving dan geen taak voor de overheid? Earll: „De kerken zouden dat moeten doen. Het feit dat de overheid zich hier meer mee gaat bemoeien wijst uit dat de kerken kennelijk niet thuis geven.”

Citizenlink heeft voor elke Amerikaanse staat een stemwijzer opgesteld. Daarbij is vooral gelet op de standpunten die beide kandidaten ten aanzien van ethische kwesties innemen. „We vertellen de mensen niet op wie ze moeten stemmen, maar we proberen hen wel zo veel mogelijk informatie te geven.”

Huwelijk

Hoewel Citizenlink geen openlijk stemadvies geeft, is wel duidelijk dat Mitt Romney op ethisch gebied op vrijwel alle terreinen beter scoort dan Barack Obama. Maar is de mormoonse achtergrond dan geen probleem voor een Amerikaanse christen? Earll: „Wij moedigen mensen aan te kijken naar de kandidaat die het beste met je eigen normen en waarden overeenkomt. Deze verkiezingen kunnen de toekomst van het traditionele huwelijk bepalen. Als je het huwelijk een belangrijk thema vindt, kies dan de kandidaat die het huwelijk het best wil beschermen.”

„Een religieuze overtuiging hoeft nog niet alles te zeggen over je normen en waarden”, vervolgt de Amerikaanse analiste. „Er zijn genoeg christenen die het homohuwelijk steunen. En president Carter presenteerde zich in de jaren 70 als een wedergeboren christen. Maar zijn beleid was een ramp. Je moet naar iemands vruchten kijken, en niet naar wat iemand beweert.”

Hoewel Citizenlink „grote theologische verschillen” met de mormonen heeft, werkt de instantie op staatsniveau regelmatig met hen samen als er ethische onderwerpen in het geding zijn, vertelt Earll.

Hoewel Earll als onderzoeker dagelijks feiten, cijfers en ontwikkelingen analyseert en becommentarieert, blijft ze erbij dat Amerika uiteindelijk maar één ding nodig heeft: een geestelijke opwekking. „Ik hoop dat het God behaagt ons bij Hem terug te brengen. Dat beide kandidaten zo dicht bij elkaar in de peilingen staan, geeft voor mij aan dat er ook een onderliggende strijd in dit land aan de hand is die bepalend zal zijn voor de geestelijke koers die de Verenigde Staten in de nabije toekomst zullen varen. Ongeacht de uitkomst van de verkiezingen, hoop ik dat we als natie tot God zullen terugkeren.”

Hoewel de secularisatie hand over hand toeneemt, beschouwt Earll Amerika nog wel als een christelijk land. „Onze natie is op stevige christelijke fundamenten gebouwd. Daar kun je wel van weglopen, maar dat feit ligt er. De bovenlaag mag veranderen, maar de wortels blijven hetzelfde.”

Casino’s

Van die christelijke wortels is bitter weinig te zien in Las Vegas, Nevada. Ook Nevada behoort tot de swing states. Hoewel Obama in de meeste peilingen wel aan de leiding gaat, bezocht de president de staat afgelopen week maar liefst voor de vierde keer in zijn campagne.

Las Vegas heeft de bijnaam Sin City – en dat is niet voor niets. Dagelijks worden hier miljoenen dollars in de vele casino’s vergokt. Op bijna elke straathoek staan mensen –veelal Mexicanen– kaartjes uit te delen met een afbeelding van een schaars geklede dame, inclusief telefoonnummer. Alles draait hier om glitter, glamour en show.

Maar toch, opeens wordt tussen al die neonverlichting een kruis zichtbaar. Op een steenworp afstand van al die protserige hotels staat een klein wit kerkje, de Redeemer’s Church. En op het parkeerterrein is een groepje mensen bij elkaar gekomen. Ze zwaaien niet met afbeeldingen van Obama of Romney. Ze staan in een kring en houden elkaars handen vast.

Een voor een doen ze hardop een gebed voor hun land. „Heere God, wilt U geven dat de uitkomst van deze verkiezingen zo mag zijn dat U erdoor wordt geëerd en ons land tot Uw geboden terugkeert? We hebben het niet verdiend, maar U bent machtig en barmhartig genoeg om het toch te doen.”

„Amen”, klinkt het hartgrondig uit aller mond. „Wij vonden het belangrijk om juist in Las Vegas, waar zo veel openbare zonden worden gedaan, voor ons land te bidden”, zegt Lucy Leung. „We zijn niet beter, maar worden gelukkig nog wel voor dingen bewaard. Als God Zich over ons land ontfermt, maakt het helemaal niet uit wie dinsdag de verkiezingen wint.”

De meeste passerende feestgangers kijken wat meewarig naar de bidders, lachen soms openlijk. Een groepje Duitse toeristen blijft staan en raakt met hen in gesprek. Met een „God bless you” nemen ze even later afscheid, kennelijk onder de indruk.

Presidentsverkiezingen VS: ingewikkeld proces

Het verloop van de Amerikaanse presidentsverkiezingen is ingewikkeld. Vijf vragen over de gang van zaken.

Kiezen de Amerikanen nu dinsdag zelf hun president?

Nee, eigenlijk niet. De Amerikanen stemmen dinsdag wel op een van beide kandidaten. Maar degene die in een staat de meeste stemmen behaalt, sleept daarmee in de meeste gevallen alle kiesmannen van die staat in de wacht. De kandidaat die een meerderheid van de 538 kiesmannen heeft verzameld, wint de verkiezingen. De president wordt namelijk uiteindelijk per staat gekozen door het Kiescollege. Zo kan het dus gebeuren dat een kandidaat landelijk wel de meeste stemmen behaalt, maar toch de verkiezingen verliest. Dat gebeurde bijvoorbeeld in de race tussen George W. Bush en Al Gore in 2000.

Hoe wordt het aantal kiesmannen per staat vastgesteld?

Elke staat krijgt één kiesman voor elke afgevaardigde die hij in het Congres (de Amerikaanse Eerste en Tweede Kamer) heeft. Eén voor elk lid van het Huis van Afgevaardigden, waar de zetels worden verdeeld op basis van het aantal inwoners van die staat. En twee voor de twee senatoren die elke staat levert.
Wanneer kiest het kiescollege de president?

Dat gebeurt op 17 december. Op 6 januari houdt het Congres nog een officiële hertelling

Wat gebeurt er als beide kandidaten evenveel kiesmannen in de wacht slepen?

Dan komt het Huis van Afgevaardigden in beeld. De Amerikaanse Tweede Kamer kiest in zo’n geval de president. Daar hebben de Republikeinen momenteel de meerderheid. Als dat na de verkiezingen nog zo is, zou Romney dus de nieuwe president van de Verenigde Staten worden.

De vicepresident wordt echter door de Senaat gekozen. Daar zijn de Democraten op dit moment in de meerderheid. Als dat ook zo blijft, zou zich de rare situatie kunnen voordoen dat president en vicepresident een verschillende politieke kleur hebben.

Wanneer kunnen we de uitslag van de verkiezingen van dinsdag tegemoetzien?

Door het tijdsverschil in de Verenigde Staten gaan de laatste stembureaus in Hawaï en Alaska pas om 07.00 uur Nederlandse tijd dicht. Nu is de uitslag in die staten nauwelijks van invloed op het eindresultaat.

Dat zal vooral afhangen van de verkiezingsuitslagen in de zogeheten swing states, staten die in de peilingen nog geen duidelijke koploper laten zien en waar een deel van de kiezers zijn voorkeur nog niet heeft bepaald.

Vooral de swing states Virginia, Florida en Ohio zijn waarschijnlijk cruciaal voor de uitslag. In de geschiedenis heeft geen enkele kandidaat de verkiezingen gewonnen zonder ook in Ohio de meeste stemmen in de wacht te slepen. Theoretisch zijn er overigens wel scenario’s denkbaar dat een kandidaat in Ohio verliest en toch de verkiezingen wint.

In deze drie belangrijke staten kan tot iets na middernacht Nederlandse tijd worden gestemd. Als de eerste exitpolls (peilingen bij het verlaten van het stemhokje) binnenkomen, zal zich al snel een beeld aftekenen. Veel media komen doorgaans vrij vlot op basis van deze peilingen tot een voorspelling. Maar officieel zal het tellen van de stemmen nog tot ver in de nacht duren.