Dat zei luchtvaartspecialist P. Mendes de Leon van de Universiteit Leiden maandag.

De geruchten over een alliantie tussen KLM en Air France doen volop de ronde. Een aandelenruil lijkt op dit moment de meest waarschijnlijke mogelijkheid. Daarbij krijgen beide maatschappijen een belang in elkaar. Een andere optie is een feitelijke overname van KLM door Air France.

Nederland heeft volgens Mendes de Leon met ongeveer 130 landen verdragen over de start- en landingsrechten afgesloten. Dit betekent dat de nationale maatschappij van Nederland, KLM, hierop mag vliegen en dat maatschappijen uit deze landen vluchten van en naar Nederland mogen uitvoeren.

Landen zoals Japan, Thailand, Zuid-Afrika en Brazilië zullen bij een alliantie met Air France zeer waarschijnlijk de Nederlandse identiteit van KLM ter discussie stellen, meent Mendes de Leon. Daarbij spelen opportunistische motieven een belangrijke rol.

Zo zit de nationale luchtvaartmaatschappij van Thailand, Thai Airways, in een met KLM en Air France concurrerende alliantie. „Het zou kunnen zijn dat Thailand geen bezwaar maakt tegen de samenwerking tussen KLM en Air France als Thai Airways vaker op Schiphol mag vliegen”, aldus de deskundige.

KLM moet bij een alliantie daarom voldoende kunnen aantonen dat zij een Nederlands bedrijf is. Dit kan bijvoorbeeld door het hoofdkantoor in Amstelveen te houden en een meerderheid van de aandelen in Nederlandse handen te plaatsen. Ook kan volgens Mendes de Leon als argument worden aangevoerd dat de Nederlandse overheid toezicht houdt op de veiligheid bij KLM.

Mendes de Leon verwacht veel problemen met de start- en landingsrechten van KLM als Air France de Nederlandse onderneming helemaal overneemt. In dat geval wordt KLM namelijk een dochtermaatschappij van de Franse vervoerder, waarbij de beslissingen in Parijs worden genomen, aldus de luchtvaartspecialist. „KLM kan dan moeilijk volhouden dat ze een Nederlandse identiteit heeft.”

De Verenigde Staten zullen volgens Mendes de Leon waarschijnlijk geen bezwaar maken tegen een alliantie tussen KLM en Air France. Zowel Frankrijk als Nederland heeft al een zogenoemd open-skies-verdrag met dit land. Nederlandse en Franse luchtvaartmaatschappijen mogen hierdoor op elke stad in de VS vliegen.

Volgens Mendes de Leon is een beperkte aandelenruil tussen KLM en Air France de beste optie, totdat de Europese Commissie het exclusieve recht krijgt met derde landen over wederzijdse luchtvaartrechten te onderhandelen. Fusies en overnames in de luchtvaartsector moeten eenvoudiger worden als de Commissie dit recht overneemt van de lidstaten van de Europese Unie. Er is echter nog een lange weg te gaan voordat het zo ver is, stelt Mendes de Leon.