Moslimbroeders in de ban van de bom
CAIRO – Al het tumult en geweld rond de omstreden Amerikaanse anti-moslimfilm ”Innocence of Muslims” leidt de aandacht af van een veel groter probleem in het Midden-Oosten. De door de moslimbroeders gedomineerde regering in Egypte spreekt met Iran en China over de herstart van het kernenergieprogramma in Egypte. Daarbij zou zijn gesproken over kernwapens.
In de korte tijd dat Mohammed Morsi president van Egypte is, heeft hij een aantal opmerkelijke initiatieven ontplooid. Een voorbeeld daarvan zijn de eerste buitenlandse reizen die hij maakte naar Iran en China. Daarmee geeft hij een signaal af aan met name het Westen.
Geen wonder dat de Israëlische premier Benjamin Netanyahu eerder deze week zijn grote zorgen kenbaar maakte. Daarbij vroeg hij zich hardop af of Washington nog wel een trouw bondgenoot van Israël is.
Sinds zijn aantreden probeert Morsi de banden met Iran te herstellen. Tijdens zijn bezoek aan Teheran deed hij een voorstel tot oprichting van een comité van vier landen –Egypte, Iran, Saudi-Arabië en Turkije– om te proberen een einde te maken aan de gevechten in Syrië. Al voor Morsi’s komst zou Iran hebben aangeboden om Egypte te helpen bij het ontwikkelen van een nucleair programma.
Kort na de machtsovername door Morsi in Egypte kwam het ministerie van Elektriciteit en Energie met een rapport van begin 2011 op de proppen over de bouw van een kerncentrale bij het plaatsje El-Dabaa, ongeveer 120 kilometer ten westen van Alexandrië. Volgens het plan is dit de eerste van de vier kerncentrales in het land, waarvan de laatste in 2025 actief kan zijn. Tijdens zijn reis naar China heeft Morsi 3 miljard dollar gevraagd voor de bouw van „energiecentrales.” Maar tijdens een ontmoeting met Egyptenaren in China maakte hij naar verluidt duidelijk dat het om de bouw van kerncentrales gaat.
De Amerikaanse Midden-Oostenspecialist Raymond Stock betoogt in zijn boek ”De Bom van de moslimbroederschap” dat de broederschap al sinds 2006 felle kritiek leverde op het nucleaire beleid van oud-president Mubarak. Onder druk van met name de VS wilde Mubarak een nucleairvrije zone in het Midden-Oosten creëren. Dit was nadrukkelijk tegen de zin in van de moslimbroederschap. Die wilde de wapens vooral om Israël in een moeilijke positie te manoeuvreren.
Op een bijeenkomst van de Egyptische nationaleveiligheidcommissies in juli 2006 maakte een woordvoerder van de broederschap al duidelijk dat zijn organisatie niet alleen geïnteresseerd is in het gebruik van kernenergie om te voldoen aan Egyptes energiebehoefte, maar ook in het fabriceren van kernbommen: „Wij (Egyptenaren) zijn bereid om te verhongeren voor een kernwapen als een echte afschrikking die doorslaggevend zal zijn in het Arabisch-Israëlische conflict.”
Met de volledige machtsovername van politiek en leger in Egypte door de moslimbroederschap zijn antisemitische en antiwesterse ideologieën weer aan de oppervlakte gekomen. Met de plannen voor de bouw van een kerncentrale bij El-Dabaa kan een geheel nieuw gevaar ontstaan in het Midden-Oosten, en wel als direct gevolg van de islamitische lente.
Het enige wat nu nog ontbreekt, is geld. Als Morsi dat binnen heeft, zal hij naar verwachting zijn plannen duidelijk maken.