De oogst van pootaardappelen in Nederland loopt op zijn eind. Naar verwachting halen de boeren in de meeste teeltgebieden ongeveer 10 procent meer kilo’s van het land dan in 2011. Ook de kwaliteit lijkt goed.

Verreweg de meeste pootaardappelen worden in de wintermaanden geëxporteerd. Elders op de wereld gaan ze de grond weer in om nieuwe knollen te vormen. Die laatste belanden uiteindelijk op het bord van de consument.

De meeste aardappelrassen zijn eigendom van handelshuizen, die ook de verkoop voor hun rekening nemen. In totaal exporteert Nederland jaarlijks tussen de 700.000 en de 800.000 ton pootaardappelen. Daarvan blijft ongeveer 60 procent binnen Europa. De rest gaat voor het grootste deel naar Noord-Afrika en het Midden-Oosten.

Vorig seizoen waren Algerije (90.000 ton) en Egypte (51.000 ton) de grootste afnemers in deze regio, gevolgd door Marokko (18.000 ton) en Syrië (17.000 ton). Ook Saudi-Arabië en Libanon importeren veel Nederlands pootgoed.

Door de oorlog in Syrië zal dat land dit jaar niet aan de markt zijn, verwacht exportmanager Henk Holtslag van Stet Holland uit Emmeloord. De Syrische overheid, die tot twee jaar geleden de import in eigen hand hield, heeft zich nog niet gemeld. Ook van private ondernemingen verwacht Holtslag nauwelijks orders. „Het is te gevaarlijk. De kans dat een transport de eindbestemming haalt, is klein. Bovendien houdt de overheid harde valuta vast.”

Commercieel directeur Hermen Verveld van HZPC in Joure bevestigt dat. „Betalingszekerheid is voor ons heel belangrijk. We denken dat het geld er wel is, maar de Syrische staatsbanken stellen het niet beschikbaar.”

Directeur Jan van Hoogen van Agrico in Emmeloord schetst hetzelfde beeld. „Een private partner van ons wil wel aardappelen hebben, maar kan niet aan valuta komen. Het betalingscircuit werkt heel traag.”

Van Hoogen wijst er ook op dat de infrastructuur in Syrië kapot is. Dit belemmert de export van pootgoed naar Irak, die zich de laatste jaren juist aan het herstellen was. „De handel liep via de Syrische havenstad Latakia, maar dat is nu te gevaarlijk. Het zal nu via Turkije of de Perzische Golf moeten.”

Ook Egypte, dat veel tafelaardappelen naar Europa exporteert, neemt dit jaar minder Nederlands pootgoed af, is de verwachting. De afgelopen twee jaar was het land, ondanks de binnenlandse onrust, juist een heel goede klant. „Maar doordat het toerisme daar een klap heeft gekregen, heeft Egypte minder deviezen beschikbaar”, weet Verveld.