Analyse: VS voelen weinig voor aanval Iran
WASHINGTON – President Obama’s uitdrukkelijke waarschuwing dat hij geen eenzijdige Israëlische aanval op Iran zal accepteren, kan de Israëlische premier Netanyahu dwingen een stap terug te doen in zijn oorlogsretoriek.
Netanyahu had volgens sommige waarnemers gehoopt dat de regering-Obama door de verkiezingscampagne onder binnenlandse druk zou komen te staan aangaande het Iranbeleid, en dat dit zou leiden tot de hardere opstelling die Netanyahu en zijn minister van Defensie, Ehud Barak, zouden kunnen gebruiken.
Maar welke motieven Netanyahu en Barak dan ook hebben gehad voor hun druk op de VS, de opstelling van Obama is niet werkelijk veranderd. Hij blijft bij eerdere uitspraken dat Netanyahu niet op steun van de Verenigde Staten hoeft te rekenen als Israël op eigen houtje een oorlog begint met Iran. De Amerikaanse stafchef van het leger, Martin Dempsey, verklaarde vorige week tegenover journalisten dat een Israëlische aanval „niet effectief” is en voegde daaraan toe dat hij „niet medeplichtig wil zijn als de Israëliërs voor een aanval op Iran kiezen.”
Het was de eerste keer dat een hoge VS-defensiefunctionaris zich zo nadrukkelijk uitte over de onwil bij de regering om mee te doen aan een oorlog die wordt uitgelokt door een aanval.
Dempsey had in januari al opmerkingen in die richting gemaakt tijdens een ontmoeting met Israëlische leiders, maar in de maanden daarna leek de Amerikaanse houding iets te veranderen.
Na de verklaring van Dempsey volgde een bericht dat het Pentagon van plan is flink te bezuinigen op de deelname aan een grote militaire oefening met Israël eind oktober, bedoeld om het raketverdedigingssysteem van beide landen te testen.
De oefening was begin dit jaar al uitgesteld, na een eerdere ronde van Israëlisch wapengekletter en de vermoedens dat Israël betrokken was bij de moord op een Iraanse wetenschapper. Door die gebeurtenissen liepen de spanningen tussen Netanyahu en Obama verder op.
Volgens de voormalige Israëlische veiligheidsadviseur Giora Eiland hebben de woorden van Dempsey flinke impact in Jeruzalem. „Israëlische leiders kunnen niets zolang er een heel duidelijk nee dreigt van de Amerikaanse president”, zei Eiland. „Na zo’n duidelijk nee moeten zaken worden heroverwogen.”
Netanyahu en Barak hebben nooit expliciet gedreigd Iran aan te vallen. Ze lekten nieuws en wekten via andere wegen de indruk dat zo’n aanval serieus wordt overwogen.
In de verkiezingscampagne in Amerika wordt de kwestie ook in actualiteit gehouden door de opstelling van de Republikeinse kandidaat Romney. Van hem is veel meer steun voor een Israëlische aanval te verwachten.