Toegegeven, echtgenotes zijn niet altijd de meest objectieve bronnen als het om een beschrijving van hun levensgezel gaat. Toch bood de toespraak van Ann Romney in Tampa, Florida, deze week wel een aardig inkijkje in het leven van de kersverse Republikeinse presidentskandidaat.

Bij velen leeft de indruk dat het bestaan van Mitt Romney altijd glansrijk verliep. Zijn vader George was immers een succesvol zakenman die carrière in de auto-industrie maakte. In 1962 werd hij tot gouverneur van Michigan gekozen en in 1968 deed hij zelfs een gooi naar het Amerikaanse presidentschap.

Mitt leek dus in een gespreid bedje terecht te komen. Niets is minder waar, betoogde zijn vrouw Ann deze week in gloedvolle bewoordingen op de conventie. „Toen we trouwden, gingen we in een flatje wonen. Ons bureau was gemaakt van een oude deur op schragen. Onze eettafel was een ingeklapte strijkplank in de keuken. Dat waren heel bijzondere dagen.”

Die ontboezemingen van de kandidaat-first lady waren niet voor niets. Mitt Romney kampt al jaren met de kritiek dat zijn rijkdom hem hoog boven de ‘gewone’ Amerikaan heeft verheven en dat hij daardoor niet in staat is aansluiting bij het volk te vinden.

Onzin, vindt Ann Romney. Haar man heeft volgens haar niet altijd „met een zilveren lepel gegeten.” „En hebben wij een sprookjeshuwelijk?” vroeg ze haar gehoor in Tampa retorisch. „Wat wij hebben is een écht huwelijk.” Bovendien een huwelijk dat lang niet altijd over rozen is gegaan. Ze herinnerde de menigte aan het feit dat ze samen vijf „onstuimige” zoons hebben opgevoed en de strijd met borstkanker en multiple sclerose moesten aangaan.

Weinig bescheidenheid

Ann Romney bleef echter niet steken in nederigheid. Want het échte doel tijdens haar toespraak in Florida was natuurlijk Amerika te laten zien dat haar man de talenten bezit om het land te leiden. En vooral ook om successen te boeken op de terreinen waar Barack Obama volgens haar heeft gefaald.

Daarbij legde Ann Romney weinig bescheidenheid aan de dag. „Het is gewoon waar dat Mitt succesvol is geweest bij elke uitdaging die hij is aangegaan. Het verbaast me dan ook dat zijn succesverhaal steeds wordt aangevallen. Zijn dit nu de waarden die ons land groot hebben gemaakt? Als moeder van vijf jongens: willen wij onze kinderen echt opvoeden met vrees voor succes?”

Van vrees voor succes kan Mitt Romney in elk geval niet worden beticht. Dat heeft hij in zijn zakelijke carrière ruimschoots bewezen. En als de peilingen juist blijken, is er zelfs een gerede kans dat hij zijn politieke loopbaan met een verblijf in het Witte Huis kan afsluiten.

Willard Mitt Romney zag in 1947 in Michigan het levenslicht. Zijn familie had toen al een turbulente geschiedenis achter de rug. Vader George werd in 1907 in een Amerikaanse mormoonse kolonie in Mexico geboren. De Mexicaanse revolutie van 1910 dwong het gezin Romney naar de Verenigde Staten terug te keren. Via diverse staten kwam de familie uiteindelijk in Detroit terecht, waar George in korte tijd carrière in de auto-industrie maakte.

In veel opzichten ging Mitt Romney zijn vader, die hij naar eigen zeggen mateloos bewonderde, achterna. Na studies aan de mormoonse Brigham Younguniversiteit en het prestigieuze Harvard verwierf hij al snel een leidinggevende positie bij het consultancybureau Bain and Company. Later richtte hij een investeringsmaatschappij op, gelieerd aan Bain.

Gouverneurschap

In 1994 deed Romney een eerste poging zich een plaats in de nationale politiek te verwerven. Hij daagde de Democratische senator Ted Kennedy uit Masschusetts uit, maar slaagde er niet in deze veteraan te onttronen. Wel vestigde hij zijn naam binnen het Republikeinse establishment.

In 2002, toen hij net de succesvolle organisatie van de olympische winterspelen achter de rug had, waagde Romney een nieuwe poging. Ditmaal was hij in de race voor het gouverneurschap van zijn thuisstaat. Hij won en stond vier jaar aan het roer in Massachusetts.

In 2006 besloot hij zich niet herkiesbaar te stellen, om zich geheel te kunnen wijden aan het voorbereiden van de campagne voor de presidentsverkiezingen van 2008. Met zijn pragmatische opvattingen slaagde hij er niet in het conservatieve deel van Amerika voldoende aan zich te binden. Na 35 miljoen dollar van zijn eigen vermogen aan de campagne te hebben uitgegeven, gooide hij in februari van dat jaar het bijltje erbij neer.

Evenals zijn vader is Mitt Romney een actief lid van de Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen, ofwel de mormonen. Hij diende twee jaar als zendeling in Frankrijk en vervulde een leidende rol in de sekte. De mormonen ontkennen onder andere de Drie-eenheid, verdedigen polygamie en dopen overledenen om hun daarmee de zaligheid te brengen.

Juist die mormoonse levensovertuiging heeft bij veel Bijbelgetrouwe Amerikanen tot twijfels geleid over de kandidatuur van Romney. Vier jaar geleden, toen de Republikeinse politicus ook in de race was voor het presidentschap, stemden veel evangelicale christenen op Romney omdat ze zijn ethische opvattingen verkozen boven die van zijn rivaal John McCain.

Anno 2012 had ”religieus rechts” liever iemand als Rick Perry tot kandidaat gebombardeerd. Maar evenals andere Republikeinse uitdagers slaagde Perry er niet in de gestage opmars van Romney een halt toe te roepen. Die culmineerde in een overwinning, eind mei, bij de voorverkiezingen in Texas, waardoor de Republikeinse nominatie hem niet meer kon ontgaan.

Enorme fondsen

Een belangrijke rol speelden daarbij de enorme fondsen die Romney ter beschikking stonden. De politicus haalde tot en met eind vorige maand ruim 524 miljoen dollar op, waarvan hij inmiddels zo’n 395 miljoen heeft uitgegeven aan reclamespotjes en andere campagneactiviteiten. Alleen president Obama blijft hem financieel voor: hij sleepte 587 miljoen in de wacht, waarvan hij al een half miljard heeft gespendeerd.

Of de miljoenen uiteindelijk de doorslag zullen geven, zoals vaak wordt beweerd over de Amerikaanse presidentsverkiezingen, zal op 6 november duidelijk worden. Tot die tijd zullen Barack Obama en Mitt Romney geen mogelijkheid onbenut laten om elk mogelijk smetje op het blazoen van de ander uit te vergroten.

Mitt Romney zal daarbij vooral moeten opboksen tegen zijn imago van ”draaikont” dat hem al sinds de campagne voor de vorige presidentsverkiezingen achtervolgt.

Zo zette Romney als gouverneur van Massachusetts zijn handtekening onder een wet die grote gelijkenis vertoonde met de omstreden hervorming van de gezondheidszorg die Obama in 2010 nationaal doorvoerde. Nu echter uit de Republikeinse kandidaat zware kritiek op het plan van Obama en belooft dat direct terug te draaien als hij president wordt.

Twijfels

Ook op ethisch vlak zijn er twijfels over de werkelijke opvattingen van Romney. Enerzijds zoekt hij steun voor een federaal verbod op huwelijken tussen mensen van hetzelfde geslacht. Maar tijdens zijn gouverneurschap werd Massachusetts de eerste Amerikaanse staat waar de rechter het homohuwelijk toestond. Romney weerlegde die kritiek met het argument dat het aan de stem van het volk is om wetten op het huwelijk aan te passen.

Ook op het gebied van abortus hebben Bijbelgetrouwe christenen vragen over de standpunten van Romney. In de campagne stelt de Republikein zich opvallend behoudend op, maar critici menen dat hij dat alleen doet om conservatieve kiezers aan zich te binden.

Romney zelf hoopt kiezers er vooral van te overtuigen dat zijn zakelijke achtergrond hem de beste kandidaat maakt om de Amerikaanse economie uit het slop te trekken. Want alle andere issues ten spijt, er is maar één onderwerp waar de komende verkiezingen écht over gaan.

Paul Ryan: fiscale havik

Aan de zijde van Mitt Romney strijdt ”running mate” Paul Ryan mee voor een plaats in het Witte Huis. Hij is een fiscaal-economisch zwaargewicht – en dat zou Romney nog wel eens goed van pas kunnen komen.

Paul Ryan is inmiddels een veteraan in de Amerikaanse politiek. Veertien jaar geleden werd hij op 28-jarige leeftijd tot afgevaardigde namens de staat Wisconsin gekozen. In het Congres profileerde Ryan zich als „fiscale havik”, die met verve het terugdringen van de overheidsuitgaven verdedigde.

Zijn financieel inzicht leverde hem de positie van voorzitter van de begrotingscommissie van het Huis van Afgevaardigden op. In die hoedanigheid verwierf Ryan bekendheid met zijn omstreden alternatieve begroting, die tegenwicht moesten bieden aan de financiële plannen van president Obama over 2011 en 2012.

Het plan van Ryan voorzag in een daling van de overheidsuitgaven over de komende tien jaar met maar liefst 6 biljoen dollar. Dat geld moest voornamelijk worden weggehaald bij voedselhulp, onderwijs en gezondheidsprogramma’s voor ouderen en armen.

Daar stonden –geheel in Republikeinse stijl– forse belastingverlagingen tegenover. Zo wilde Ryan de vennootschapsbelasting halveren. Zijn plan zou hardwerkende Amerikanen beschermen, banen scheppen en economische groei verzekeren.

Ook op andere terreinen staat Ryan als conservatief bekend. Hij stemde als parlementariër tegen het homohuwelijk, adoptie door homostellen en liberalisering van de abortuswetgeving. Hij steunde wetsvoorstellen die vastlegden dat het menselijk leven al bij de conceptie begint en foetussen grondwettelijke rechten toekenden. Verder is hij tegen het aan banden leggen van het wapenbezit in de Verenigde Staten en stemde hij voor het optrekken van een permanent hek tussen de VS en Mexico om illegale immigratie en drugssmokkel tegen te gaan.

Paul Ryan is praktiserend rooms-katholiek. Meer dan eens verklaarde hij dat de Bijbel en de leer van de Rooms-Katholieke Kerk van invloed op zijn beleid zijn. Dat leverde hem eerder dit jaar een open brief van de rooms-katholieke universiteit van Georgetown op, waarin de politicus erop werd gewezen dat de overheid op Bijbelse gronden zich niet van de zwakken in de samenleving mag afkeren.