De teloorgang van Kadima
RD-correspondent Alfred Muller levert wekelijks vanuit Jeruzalem commentaar op gebeurtenissen in Israël. Vandaag: de teloorgang van Kadima.
Veel Israëliërs waren voorafgaand aan de verkiezingen in 2009 vol enthousiasme over middenpartij Kadima. Nu is dat anders.
Deze dagen zijn we getuige van het jammerlijk wegkwijnen van Kadima. De partij kreeg bij de laatste verkiezingen in 2009 de meeste stemmen. Het is de vraag of ze blijft bestaan.
Kadima was het resultaat van de ‘big bang’ in de Israëlische politiek. De politiek heeft altijd twee belangrijke partijen gehad: de Arbeidspartij, die voortkwam uit de hoofdstroom van het zionisme, en Likud, die voortkwam uit een radicale variant, het revisionisme. Diverse politici hebben in het verleden geprobeerd een middenpartij op te richten, maar deze partijen gingen na een korte bloei altijd weer ten onder.
Het leek er aanvankelijk op dat het met Kadima anders zou gaan. Een politiek zwaargewicht, premier Ariel Sharon, richtte de partij in november 2005 op. Hij trad uit de Likudpartij omdat hij daar te veel verzet ondervond tegen terugtrekking uit de Palestijnse gebieden. Politici uit zowel de Likud als de Arbeidspartij sloten zich bij hem aan.
Lang heeft Sharon geen leidinggegeven aan de partij. In januari 2006 raakte hij in coma. Hij werd opgevolgd door Ehud Olmert, en later Tzipi Livni.
Kadima wist in 2009 onder Livni’s leiderschap de meeste stemmen te trekken. Toch gaf president Peres Likudleider Netanyahu de opdracht een regering te vormen, omdat dit de kans op een stabiele coalitie zou vergroten.
Livni’s Kadima belandde in de oppositie. Vanaf dat moment ging het bergafwaarts. De oppositie die Livni voerde, was onbetekenend en de orde en eenheid binnen de partij bleken zoek.
Kadima koos in maart Shaul Mofaz tot partijleider. Hij trad in mei toe tot het kabinet. Maar Kadima trad na zeventig dagen al weer uit de regering, omdat Mofaz en Netanyahu het niet eens konden worden over een nieuwe dienstplichtwet. Mofaz stond met lege handen.
Deze week ondernamen politici pogingen om de partij op te splitsen. De pogingen mislukten tot nu toe.
Kadimaleden kunnen de komende dagen ook besluiten zich aan te sluiten bij de nieuwe partij van Yair Lapid. Hij onderneemt de zoveelste poging een middenpartij op te richten.
Maar zijn partij zal op termijn hetzelfde lot beschoren zijn als andere Israëlische middenpartijen: teloorgang. Gebrek aan krachtdadig leiderschap en een duidelijke boodschap zijn funest voor deze partijen.