Balkenende: tijd raakt op voor Irak
Voor premier Balkenende bestaat er een grote „urgentie” om een oplossing te vinden voor de verslechterende situatie in Irak. „De tijd raakt op. Ik heb grote zorgen over Irak”, zei Balkenende dinsdagochtend tijdens een ontbijt met Nederlandse correspondenten in de Verenigde Staten.
Later dinsdag bezoekt Balkenende samen met minister De Hoop Scheffer van Buitenlandse Zaken vice-president Cheney en woensdagochtend staat een ontbijtgesprek met president Bush gepland.
Balkenende en De Hoop Scheffer zullen bij Bush en Cheney pleiten voor een grotere rol van de Verenigde Naties in Irak. Maar een overdracht van het commando aan de VN of een ’blauwhelmenoperatie’ is volgens minister De Hoop Scheffer duidelijk „een stap te ver” voor de Amerikaanse regering.
Balkenende en De Hoop Scheffer zullen „de marges verkennen” omdat nog niet duidelijk is hoe ver de regering-Bush bereid is te gaan bij het verbreden van de VN-rol in Irak.
Een grotere VN-rol en een nieuwe VN-resolutie moeten het mogelijk maken dat ook landen als India, Pakistan, Turkije, Duitsland en Frankrijk gaan bijdragen aan de troepenmacht in Irak. Betrokkenheid van meer landen is ook nodig voor de wederopbouw van Irak en bijvoorbeeld voor het trainen van Iraakse politieagenten.
Balkenende zei verder dat „we er ons van bewust moeten zijn dat het terrorisme en de aanslagen overal toe kunnen slaan”. Balkenende zei dat hij het bezoek ook ziet in het kader van het Nederlands voorzitterschap van de EU, eind volgend jaar. Als de relatie met Bush goed is, kan Balkenende daar volgend jaar als EU-voorzitter profijt van trekken. Met Bush wil Balkenende ook praten over normen en waarden. „Hij denkt ook niet alleen aan de economie, maar denkt ook na over hoe je met elkaar omgaat in de samenleving. Bush en ik zijn verschillend, maar we hebben dezelfde belangstelling.”
Tijdens gesprekken met Amerikaanse parlementariërs uit de Senaat en het Huis van Afgevaardigden zal Balkenende woensdag duidelijk maken dat Nederland rekent op orders voor de verdere ontwikkeling van het gevechtsvliegtuig JSF. In het Amerikaans congres is namelijk een wet in voorbereiding die Amerikaanse bedrijven bevoordeeld boven concurrentie uit Europa. Volgens Balkenende is dat niet volgens de afspraken die gemaakt zijn toen Nederland in het JSF-project stapte. „We zullen de betrouwbaarheid van onze gesprekspartner aan de orde stellen”, aldus Balkenende.
