NVM-voorzitter Hukker: Starters worden gestraft. Dat is heel dom
AMSTERDAM – De maatregelen uit het lenteakkoord moeten grondig worden heroverwogen, bepleit voorzitter Ger Hukker van de Nederlandse Vereniging van Makelaars (NVM). „Ze zullen enorm negatief uitpakken.”
„Het is een hapsnap aanpak, slechts een eerste opstap naar structurele hervormingen op de woningmarkt. De samenhang ontbreekt”, oordeelt hij.
De verkiezingen van 12 september en de kabinetsformatie daarna drukken de komende tijd waarschijnlijk een zwaar stempel op de ontwikkelingen op het gebied van de huizenverkoop. De statistieken tonen dat in de aanloop naar de vorige stembusronde voor de Tweede Kamer, in 2010, het aantal transacties sterk inzakte. Hukker: „Ik kan u verzekeren dat zich dat zal herhalen.” Hij presenteerde donderdag in Amsterdam de cijfers over het tweede kwartaal en de vooruitzichten voor de rest van het jaar. „De consument wil eerst weten wat er gaat gebeuren. Wordt Rutte premier of Roemer? Wat bedenken ze aan beleid? De vorming van een regering zal hier niet zo snel zijn voltooid als in Griekenland, dus die onzekerheid duurt nog lang.”
De afgelopen maanden speelde de politiek ook al een belangrijke rol. Pas bij de totstandkoming van het lenteakkoord, in mei, stond vast dat de tijdelijke beperking van de overdrachtsbelasting, van 6 naar 2 procent, niet per 1 juli zou worden teruggedraaid. In de periode ervoor haalden kopers hun beslissingen naar voren, om zeker te zijn van het lage tarief. Dat droeg ertoe bij dat de handel in het tweede kwartaal 20 procent hoger lag dan in het eerste. Dat resultaat geeft dus een vertekend beeld en duidt niet op een blijvende ommekeer.
De afspraken tussen VVD, CDA, D66, GroenLinks en CU voorzien in het afschaffen van de aflossingsvrije hypotheek. De aflossing dient plaats te vinden op annuïtaire of lineaire basis. Verder is de mogelijkheid om meer te lenen dan de waarde van het pand straks beknot.
Voornaamste kritiekpunt van de NVM is het verschil in behandeling van bestaande en nieuwe gevallen. Hukker: „Starters worden gestraft, terwijl vriend en vijand het erover eens zijn dat je die juist moet koesteren, dat je die niet het gelag mag laten betalen van de financiële crisis. Dat zou heel dom zijn. Velen willen instappen, maar zij stuiten op de overheidsingrepen en ook op de kredietrantsoenering die de banken toepassen.
Als het lenteakkoord intact blijft, zal de markt tegen het eind van het jaar anticiperen op de verslechterde situatie vanaf 1 januari. De makelaars hebben het dan in het vierde kwartaal redelijk druk, maar los daarvan zou die gang van zaken natuurlijk heel slecht zijn. Begin 2013 gaat de markt dan voluit in de remmen.”
Wat moet de kabinetsformatie volgens Hukker opleveren? Hij antwoordt: „Een goed plan dat zekerheid verschaft voor de lange termijn. Ik denk bijvoorbeeld aan het stimuleren van het aflossen, doordat mensen de opbrengst van hun kapitaal- of beleggingsverzekeringen eerder dan na dertig jaar daarvoor kunnen gebruiken, zonder fiscale nadelen. Dan help je de hypotheekschuld bij de banken te verkleinen.”
In het onlangs gesloten woonakkoord (Wonen 4.0) van NVM, de corporaties en de Vereniging Eigen Huis stellen deze organisaties verder voor het geleidelijk afbouwen van de hypotheekrenteaftrek voor iedereen, met compensatie door een lagere inkomstenbelasting.
Hukker is „positief gestemd” over de bereidheid bij de politiek tot veranderingen. „Als ik de verkiezingsprogramma’s bekijk, zie ik meer dan ooit de wil om te hervormen. Wonen 4.0 is de handreiking bij uitstek.”