Overleg met Iran over atoomprogramma mislukt
MOSKOU – Rusland en de Verenigde Staten zijn er dinsdag niet in geslaagd om het overleg tussen Iran en de vijf permanente leden van de Veiligheidsraad plus Duitsland over het Iraanse atoomprogramma te redden.
Volgens diplomaten zit het overleg, dat dinsdag de tweede dag inging, muurvast, ondanks pleidooien van de presidenten van Rusland en de VS aan het adres van Iran om het atoomprogramma af te bouwen. Iran weigert alle medewerking zolang sancties gericht tegen de oliesector van kracht blijven.
Afgesproken is om experts op 3 juli in Istanbul opnieuw te laten overleggen over het Iraanse atoomprogramma.
De Russische onderminister van Buitenlandse Zaken, Sergej Riabkov, ging dinsdag in de marge van het overleg twee keer in gesprek met de belangrijkste Iraanse onderhandelaar, Saeed Jalili, in een poging de onderhandelingen gaande te houden.
De Europese coördinator voor buitenlandse aangelegenheden Catherine Ashton zei dat ze in contact blijft met Jalili om te zien of de gesprekken in juli kunnen worden hervat.
Nu de zes grootmachten er niet in geslaagd zijn om met Iran overeenstemming te bereiken, is de kans groter dat Israël, dat zich sceptisch heeft getoond ten aanzien van diplomatieke pogingen om te voorkomen dat Iran een kernwapen ontwikkelt, een aanval uitvoert op Iran. Dat zou mogelijk tot gevolg hebben dat de VS zich verplicht zien om Israël bij te staan, met chaos in het Midden-Oosten tot gevolg.
Het mislukken van de gesprekken heeft tevens gevolgen voor de positie van de Amerikaanse president Barack Obama in de presidentsverkiezingen. Zelfs als Israël geen aanval uitvoert, kan het mislukte overleg zijn Republikeinse rivaal Mitt Romney in de kaart spelen. Romney heeft meermaals beweerd dat Obama zich te slap opstelt ten aanzien van Iran.
Maandag eindigde het overleg ook al in mineur en de verwachtingen voor een positieve uitkomst waren daarom al laag. Volgens diplomaten heeft Iran de voorwaarden voor het accepteren van de eisen van de zes grootmachten aangescherpt. De zes landen eisen dat Iran niet langer laagverrijkt uranium opwerkt tot hoogverrijkt uranium, omdat dit kan worden gebruikt voor de productie van een kernwapen.
Iran houdt echter bij hoog en bij laag vol dat het slechts uranium verrijkt voor gebruik als brandstof voor kerncentrales en de productie van medische isotopen. Bovendien weigert Teheran mee te werken aan een onderzoek van het Internationaal Atoomenergie Agentschap en is het land fel gekant tegen de sancties die ingesteld zijn.
Obama en de Russische president Poetin drongen dinsdag bij de Iraanse machthebbers aan op flexibiliteit in het overleg over het atoomprogramma.