Uit het rapport blijkt dat een afgebroken stuk isolatiemateriaal de beschermende huid van de linkervleugel van de shuttle tijdens de lancering op 16 januari heeft doorboord. Hierdoor ontstond oververhitting door zeer hete gassen tijdens de terugkeer in de dampkring van de aarde op 1 februari. Het ruimteveer brak in stukken. Alle zeven astronauten aan boord kwamen om.

De onderzoekscommissie concludeert dat het ongeluk nooit had kunnen gebeuren als de leiding van NASA eerder aan de bel had getrokken. „Wij zijn ervan overtuigd dat slecht management van het project net zo heeft bijgedragen aan het ongeluk als het stuk isolatieschuim dat de vleugel raakte.” Het rapport stelt verder dat beperkte mankracht, een te beperkt budget en verouderd materiaal ook tot het ongeval hebben geleid.

Volgens de commissie negeerden de leiders van de missie klachten van NASA-ingenieurs over stukken isolatiemateriaal die op eerdere vluchten waren losgeraakt. Ook zou er bij de lancering van de Columbia te weinig cameratoezicht zijn geweest.

Kort na de lancering vroegen technici om de shuttle met een satelliet op mogelijke schade te onderzoeken. Het management negeerde drie expliciete verzoeken daartoe, omdat in het verleden ook stukken isolatieschuim waren afgebroken zonder dat dat gevolgen had gehad. Daardoor zagen de leidinggevenden dit ten onrechte niet als een veiligheidsrisico, aldus het rapport.

De commissie vindt dat NASA een reddingsmissie op touw had moeten zetten voor de astronauten. Daarvoor was het ruimteveer Atlantis beschikbaar. De lancering van deze shuttle moest dan wel binnen zeven dagen na die van de Columbia plaatsvinden om het ruimteveer in zijn baan om de aarde op tijd te bereiken. Omdat NASA de ernst van de situatie niet inzag, is deze reddingspoging nooit ondernomen.

De conclusie van het rapport is dat NASA zich niet aan haar eigen veiligheidsprocedures over losgekomen stukken isolatieschuim hield. Ook mist de organisatie een onafhankelijke veiligheidsprocedure. De commissie raadt daarom het Congres aan een permanent en onafhankelijk veiligheidsteam aan te stellen dat op alle toekomstige missies moet toezien. Ook doet de commissie een aantal technische aanbevelingen om rampen in de toekomst te voorkomen.

De commissie vindt het belangrijk het ruimtevaartprogramma zo snel mogelijk te hervatten, omdat dat een centraal onderdeel is van de Amerikaanse ambities in de ruimte. NASA heeft gegarandeerd dat alle aanbevelingen van de commissie worden uitgevoerd.