De wet bepaalt de beperkte duur van de formatie en zo is het na een dag of tien al duidelijk of er een regering wordt gevormd of dat er in juli weer verkiezingen zijn. Dat laatste is een nachtmerrie voor het land dat met nog zo’n 2 miljard euro in kas, voor ambtenaren en pensioenen, half juli blut is als niemand bijspringt.

De staat betaalt al rekeningen niet meer, wat leidt tot dramatische taferelen in bijvoorbeeld de gezondheidszorg. Grieken die nog wat achter de hand hebben, halen angstig hun euro’s van de bank.

Driekwart van de bevolking wil de euro houden, maar vrijwel niemand wil de bezuinigingen, de loonsverlagingen en de stijging van de werkloosheid nog op de koop toe nemen. Daarom hebben veel kiezers zich in mei afgewend van de partijen die de Europese geldschieters tevreden houden.

Dat zijn de conservatieve Nieuwe Democratie (ND) van Antonis Samaras en de socialistische Pasok van Evangelos Venizelos. De Pasok en de ND hebben sinds de jaren '70 veel te veel uitgegeven. Toen de tekorten uit de hand waren gelopen, vormden ze onder Europese druk vorig jaar een monsterverbond en een regeringsploeg om het land voor een bankroet te behoeden met behulp van Europese miljarden. Maar die gaan naar schuldeisers en de regering bezuinigt verder tot wanhoop van kiezers.

Partijleider Alexis Tsipras van de linkse coalitie Syriza was de overwinnaar in mei. Hij heeft zich fel gekeerd tegen de bezuinigingsmaatregelen en de kredietovereenkomsten. Hij eindigde maar 3 procent achter de ND en leidt nu de tweede partij van het land, die zondag de eerste kan worden.

Tsipras negeert Europese waarschuwingen en piekert, in zijn campagne althans, niet over bezuinigen. Hij wil juist meer euro’s uitgeven al is onduidelijk waar die vandaan komen. Tsipras wil ín de eurozone blijven én geld uitgeven. Dit is wat de Griekse kiezers graag en de Europese geldschieters niet willen horen. Eind juni moet het parlement de geldschieters laten weten of het verder bezuinigt.

Peilingen wijzen op een strijd om de eerste plaats tussen Syriza en de ND. De ND zegt, net als de Pasok, de hervormingen en bezuinigingen trouw te blijven, maar met de crediteuren te gaan praten over minder pijnlijke maatregelen. Samaras waarschuwt de eurofiele Grieken dat een stem voor Syriza een stem tegen de euro is. Als Tsipras premier wordt en uitstel of afstel van betaling aankondigt, dan volgt vrijwel zeker de ‘Grexit’, het vertrek uit de eurozone.