De Zuid-Afrikaanse regering, die tot nu toe steeds de kool en de geit probeerde te sparen, noemde het vrijdag „onaanvaardbaar” dat de Zimbabwaanse legerleiding had laten weten alleen een overwinning van Mugabe bij de presidentsverkiezingen in maart te zullen accepteren.

Het parlement waar Mugabes ZANU-PF een meerderheid heeft, nam donderdag een wet aan die kritiek op Mugabe strafbaar stelt en de regering uitgebreide bevoegdheden op het gebied van veiligheid geeft. Een andere wet verbiedt onafhankelijke buitenlandse waarnemers en ontzegt de miljoenen Zimbabwanen in het buitenland het stemrecht.

„Mugabe lijkt volslagen geschift te zijn geworden. Het is zeer gevaarlijk om de wetten in je land te ondermijnen als je niet eens de uitspraken van je eigen rechters aanvaardt, als je burgers niet veilig zijn, als een deel van de gemeenschap onschendbaar en boven de wetten van het land staat. Dan ben je op weg naar de ondergang”, aldus Tutu.

„Het is zeer triest wat er met president Mugabe is gebeurd. Hij was een van de beste leiders van Afrika, een lichtende vonk, een welgemanierde, welbespraakte en belezen persoon.” Zimbabwe was een voorbeeld voor andere landen in Afrika voordat Mugabe „begon aan deze dwaze vertoning.”

De winnaar van de Nobelprijs voor de vrede in 1984 riep Mugabe op af te treden. „Had hij dat eerder gedaan, dan had hij een prachtige plaats in de geschiedenis van zijn land gehad. Nu zal hij bij velen in herinnering blijven als een machtswellusteling.”

Tutu riep de Zuid-Afrikaanse regering op het beleid van stille diplomatie op te geven en een hard standpunt tegenover Mugabe in te nemen.