Kopten Egypte tussen hoop en vrees na verkiezingen
CAÏRO – De eerste twee dagen van de presidentsverkiezingen in Egypte zitten erop. De stemmen worden geteld. De eerste resultaten wijzen op een overwinning voor Mohamed Mursi, kandidaat van de moslimbroeders. Een uitslag waarvoor de kopten in Egypte juist zo bang waren.
Voor de ruim 8 miljoen koptische christenen in Egypte zijn het spannende dagen. Sinds de opstand in hun land vorig jaar januari begon, weten ze niet goed op wie zij voor hun veiligheid kunnen rekenen. ”Moslims en christenen zijn één”, was de leus die de eerste weken na de opstand weerklonk. Maar al snel verstomde die wens. Toen de euforie van de opstand plaatsmaakte voor de dagelijkse werkelijkheid kwam ook de angst bij de kopten naar boven.
Tientallen jaren konden de kopten min of meer rekenen op de bescherming van oud president Mubarak. Hun paus Shenuda III onderhield goede contacten met de toenmalige dictator van Egypte. Ondanks het feit dat ze werden achtergesteld en vernederd, wisten ze waar ze aan toe waren.
Datzelfde regime-Mubarak schuwde intussen het gebruik van geweld tegen de kopten niet om de touwtjes stevig in handen te houden. Er zijn sterke aanwijzingen dat het oude regime geregeld aanslagen tegen kerken coördineerde om de bevolking bang te maken.
Door het einde van het regime-Mubarak en de dood van paus Shenuda III afgelopen maart brak voor de kopten een onzekere periode aan. De overweldigende overwinning van de moslimpartijen tijdens de parlementsverkiezingen van januari leidde tot grote onrust onder de kopten. Sindsdien hebben velen van hen Egypte verlaten en overwegen vele anderen dat.
In het verleden gaf de leiding van de Koptische Kerk in Egypte nog wel eens een ‘stemadvies’. Kopten werd aangeraden te stemmen op Mubarak, want dan wisten ze waar ze aan toe waren. Dit keer zweeg de leiding van de kerk in alle talen. Indirect kregen de kopten echter het advies om op Ahmed Shafiq te stemmen. De oud-militair en laatste premier onder Mubarak zou de kopten moeten beschermen tegen de oprukkende islamisering van Egypte.
Met een stem op Shafiq kozen de kopten voor hun eigen veiligheid. „We wisten wat we hadden”, zegt een man in de koptische wijk Garbage Village in Caïro. „We hadden het onder Mubarak niet goed. Maar nu is alles onzeker. Alleen Shafiq kan ons veiligheid bieden.”
Bij zonsopgang vrijdagmorgen begint duidelijk te worden dat de presidentskandidaat van de moslimbroeders, Mohamed Mursi, in vele delen van Egypte de overwinning heeft behaald. Met name in Opper-Egypte en het oostelijk deel van de Nijldelta heeft het overgrote deel van de bevolking gekozen voor Mursi. Ook oud-moslimbroederleider Abufotuh doet het volgens de eerste uitslagen goed. Ahmed Shafiq en oud-diplomaat Amr Mussa moeten vooralsnog genoegen nemen met een vierde en een vijfde plaats.
Omdat niet wordt verwacht dat een van de kandidaten deze ronde de absolute meerderheid zal behalen, ziet het ernaar uit dat de twee verkiezingsronde in juni zal gaan tussen de islamisten Mursi en Fotuh aan de ene kant en Shafiq of Hamdeen Sabahi van de Waardigheidspartij aan de andere kant. Dat betekent dat de kopten nog ruim drie weken blijven leven tussen vrees en hoop. Er wacht hun hoe dan ook een onzekere toekomst.