Sabotage en geweld in Irak gaan door
Door aanvallen en sabotageacties is in Irak het afgelopen weekeinde weer een tiental doden gevallen, onder wie een cameraman van het Britse persbureau Reuters. Ook ontstond grote economische schade door aanslagen op een oliepijpleiding.
De journalist, de Palestijn Mazen Dana, kwam zondag om het leven bij de Abu Ghraib-gevangenis in Bagdad, waar hij door Amerikaanse soldaten werd aangezien voor een Iraakse guerrillastrijder. Eenmaal dichterbij gekomen zagen de Amerikaanse militairen dat ze zich vergist hadden, aldus een woordvoerder, die anonimiteit bedong. De getroffen journalist werd met een Amerikaanse helikopter afgevoerd naar een ziekenhuis, maar hulp mocht niet meer baten.
Dana maakte opnamen bij de gevangenis nadat daar zaterdag bij een mortieraanval zes gedetineerden waren gedood en ongeveer zestig gewond waren geraakt. Drie gevangenen stierven ter plaatse, de drie anderen overleden later aan hun verwondingen. De gewonden zijn overgebracht naar een Amerikaans militair hospitaal. In de gevangenis zaten ’gewone’ criminelen, evenals Irakezen die de bezettingsmacht hadden aangevallen. Wat het doel was van de beschieting en wie ervoor verantwoordelijk was, bleef onduidelijk.
In de omgeving van de Zuid-Iraakse stad Basra is voor het eerst een Deense soldaat om het leven gekomen tijdens een schotenwisseling met gewapende Irakezen. Dat maakte het Deense leger zondag bekend. De militair maakte deel uit van een legerpatrouille die zaterdag in gevecht kwam met acht gewapende Irakezen. Volgens een Britse legerwoordvoerder probeerden de mannen elektriciteitsdraden te stelen.
Een zegsman van het Deense leger meldde later dat het slachtoffer mogelijk door een kogel van een van zijn eigen manschappen werd geraakt. Tijdens de schietpartij kwamen ook twee Irakezen om. De overige zes zijn gearresteerd.
Denemarken heeft 420 militairen naar Zuid-Irak gestuurd die deel uitmaken van de internationale stabilisatiemacht. Nederland heeft ruim 1100 militairen in Irak gestationeerd, die moeten toezien op de veiligheid.
De reparatie van de oliepijpleiding van Irak naar Turkije die vrijdag door een sabotageactie buiten werking is gesteld, zal zeker een maand duren. Dat heeft het Amerikaanse leger zondag gemeld. De sabotage betekent een belangrijke inkomstenderving voor Irak, dat de oliedollars hard nodig heeft voor de wederopbouw van het land.
De pijpleiding werd vermoedelijk gesaboteerd met een bom. De aanslag op de enige functionerende pijpleiding had plaats nabij Baiji, ongeveer 200 kilometer ten noorden van Bagdad en veroorzaakte een grote brand. Brandweerlieden zeiden zaterdag het vuur na 24 uur blussen onder controle te hebben, maar zondag brandde het nog steeds.
De cruciale oliepijplijn werd in de nacht van zaterdag op zondag opnieuw getroffen door een explosie. Volgens Iraakse functionarissen vond de ontploffing plaats op een plek niet ver van de plaats waar de leiding vrijdag was opgeblazen. De zegslieden gaan ook bij de tweede explosie uit van sabotage.
Oliepijpleidingen in het noorden van Irak zijn de afgelopen maanden geregeld gesaboteerd. Baiji ligt in het soennitische gebied, waar de voortvluchtige ex-dictator Saddam Hussein nog veel aanhang heeft. Zo vonden de Amerikanen de afgelopen dagen nog enkele niet-ontplofte bommen bij de pijplijn naar Turkije.
Een belangrijke waterpijpleiding in Bagdad barstte zondagochtend na een explosie, waardoor straten blank kwamen te staan en veel inwoners in het noordelijk stadsdeel zonder water kwamen te zitten. Volgens hen is er sprake van sabotage. Na enkele uren was de schade gerepareerd.
Een nieuwe gewapende verzetsgroep, de Iraakse Nationale Islamitische Verzetsbeweging, heeft in een zondag door het Arabische televisiestation al-Jazeera uitgezonden videoboodschap aangekondigd tegen de door Amerikanen geleide bezettingsmacht in Irak te vechten, ongeacht of die helpt het land weer op te bouwen.
„Dit verzet is niet een reactie op de Amerikaanse provocaties jegens het Iraakse volk of op het gebrek aan diensten, zoals sommige analisten geloven (…) maar het gaat er principieel om om de bezetters eruit te schoppen”, aldus een gemaskerde man, die geflankeerd door andere gemaskerde en met granaatwerpers en automatische geweren gewapende mannen een verklaring voorlas.
Het Amerikaanse leger wil proberen aanhangers van de verdreven Saddam Hussein uit hun tent te lokken door zijn thuisbasis Tikrit vol te hangen met posters waarop hun leider op een weinig vleiende manier wordt afgebeeld. Luitenant-kolonel Steve Russell, die de zoektocht naar Saddam leidt, zei te hopen dat de campagne vandaag van start kan gaan. De legerleiding heeft echter nog niet het groene licht gegeven.
Saddam wordt op een van de posters afgebeeld als ”Zsa Zsa Saddam”, een verwijzing naar de hoogblonde actrice Zsa Zsa Gabor. Op andere foto’s is hij te zien met een stevig uitgevallen boezem of een Elvis-achtige vetkuif.
De Amerikanen willen er aan de hand van de reacties van de bevolking achter zien te komen wie de gevallen dictator steunt en wie niet.