Breivik dacht aan zelfmoord op Utoya
OSLO (ANP/DPA/AFP) – Anders Behring Breivik leerde zichzelf zijn emoties uit te schakelen om de massamoorden op Noorse het eiland Utoya te kunnen plegen. Dat verkondigde de 33-jarige rechts-extremist vrijdag op de vijfde dag van het proces tegen hem in de Noorse hoofdstad. In rustige bewoordingen en voor een volle publieke tribune beschreef hij daar zijn gruweldaden die op het eiland 69 mensen het leven kostten en bij de bomaanslag in Oslo 8 mensen.
Breivik was tijdens de slachtpartij op het eiland waar een zomerkamp van de jeugdafdeling van de sociaaldemocratische Noorse Arbeiderspartij aan de gang was, bang dat de jongeren zich zouden weren. „Als een groep tegenstand had geboden, waren ze daar zeker in geslaagd,” zei hij in de rechtszaal. Hij dacht na afloop 30 tot 40 mensen van het leven te hebben beroofd. Het was zijn doel om alle ruim 560 jongeren en volwassen op het eiland te vermoorden.
Nadat de Noor 69 mensen had doodgeschoten, overwoog hij zichzelf door het hoofd te schieten. Toen een helikopter het eiland naderde, vroeg Breivik zich af of hij wilde blijven leven. De Noor wist dat Noorwegen hem zou haten en dat de rest van zijn leven een nachtmerrie zou zijn. Toen bedacht Breivik zich, omdat hij in zijn manifest had geschreven dat hij wilde blijven leven om vanuit de gevangenis verder te vechten.
Breivik leerde zijn emoties uit te schakelen. „Men moet gevoelsmatig afgestompt zijn, dat kan men oefenen”, zei hij vrijdag. Tot 2006 was Breivik naar eigen zeggen normaal en een „erg aardig persoon”, daarna heeft hij zich „ontmenselijkt” om zich te richten op de „vijand”, een proces dat jarenlang heeft geduurd. „Men kan iemand niet doden, als men mentaal niet is voorbereid’.
De Noor vindt zichzelf geen narcist die alleen maar van zichzelf houdt. „Ik voel een grote liefde voor dit land. Dat is niet normaal, maar zo ben ik.” Ook ziet hij zichzelf niet als „waanzinnig”, maar is hij „crimineel gezond” en „toerekeningsvatbaar.” Twee rapporten over de mentale toestand van Breivik spreken elkaar op dit punt tegen.
Breivik erkende dat zijn daden „gruwelijk” en „barbaars” zijn en dat hij „onvoorstelbaar leed” heeft veroorzaakt.
Maandag wordt Breivik voor het laatst ondervraagd. Daarna zullen vooral getuigen en deskundigen aan het woord komen.