In de kerken is weinig aandacht voor de omgang met geld en goed, signaleert De Jong, aangesloten bij de christelijke gereformeerde kerk in zijn woonplaats Noordeloos. „Het thema materialisme komt slechts incidenteel aan de orde. Bijvoorbeeld bij de behandeling van de Bergrede of de tekst uit 1 Timotheüs 6 waarin Paulus waarschuwt voor de geldgierigheid als wortel van alle kwaad. Daarover heb ik nog nooit een preek gehoord. Materialisme als verschijning wordt nog wel genoemd, maar er worden nauwelijks praktische consequenties aan verbonden.

Als een predikant de hele eerste brief aan Timotheüs zou bepreken, zou het thema materialisme hoe dan ook aan de orde komen. Wij kijken als christenen vaak naar wat nog nét kan. Vier keer per jaar op vakantie vinden we dan overdreven. Maar waaruit blijkt dat we vreemdeling zijn op de aarde en gericht zijn op het hiernamaals? Het hedonisme –hoe kan ik zo veel mogelijk genieten– zit ons allemaal in het bloed.”

De Jong vraagt zich af hoe concreet reformatorische christenen nog nadenken over het toekomstige leven. „Hoe vergaderen we schatten? Is dat alleen op de aarde, of juist in de hemel? Augustinus hield ons voor ons geld aan de armen te geven en ons te richten op het loon dat in de hemel wacht.” Als christenen in de westerse cultuur kunnen we volgens De Jong veel leren van de vervolgde kerk. „In landen zoals Pakistan, China en Noord-Korea zie je dat geld en goed erg betrekkelijk zijn. Voor de meeste christenen in die landen is het een zaak van overleven in afhankelijkheid van God.”

Hoe probeert De Jong zich in zijn werk als risicomanager bij een grote kredietverstrekker zelf te laten leiden door de Bijbel? „Banken vervullen een belangrijke maatschappelijke functie. Via kredietverlening maken zij het bedrijven mogelijk om te investeren en te produceren. Ook voor het betalingsverkeer is hun intermediaire rol onmisbaar. In gesprekken met collega’s houd ik hun echter wel regelmatig voor dat het niet gaat om economische groei. In onze westerse cultuur hebben economische groei en herstel religieuze trekjes. Bovendien heeft onze voedsel- en vleesconsumptie vergaande gevolgen voor andere delen van de wereld. Stel dat we terug­vallen naar het welvaartsniveau van 2004, dan nog is sprake van een ongekende rijkdom.”

In Gouda wordt vrijdag voorafgaand aan biddag een bezinningsbijeenkomst over verontrustende maatschappelijke trends gehouden. Vandaag deel 3 in een serie: Materialisme.