„Ik sta nu met drie truien, een dikke jas en een muts in een dik pak sneeuw”, zegt Jantine Pekaar door de telefoon. Ze is deze week als coördinator van de PR namens Kom over en help in Makeevka, een stad in het verre oosten van Oekraïne.

Tijdens het gesprek, eind van de middag, vriest het ongeveer 20 graden. ’s Nachts wordt het nog kouder, heeft ze ervaren. „Zo rond de -25. Als we ’s ochtends wakker worden staat het ijs aan de binnenkant op de ramen.”

Oekraïne wordt deze dagen het zwaarst getroffen door de ijzige winter die over met name Oost-Europa trekt. Het land telt al 63 doden door de kou. Ongeveer 1000 mensen zijn met bevriezingsverschijnselen opgenomen in het ziekenhuis. In het land liep het kwik deze week terug tot wel 33 graden onder nul.

Volgens sommige berichten hebben de autoriteiten meer dan 2000 opvangplaatsen ingericht waar daklozen en andere kwetsbare Oekraïners een warme plek en wat te eten krijgen.

Maar volgens Pekaar is daar weinig van te merken. „In de regio waar ik nu ben, doet de overheid helemaal niets. De hulp die er is, wordt via kerken verleend.”

Pekaar komt schrijnende situaties tegen in het winterse land. „We komen bij ouderen waar het gewoon vriest in huis. Met een beetje kolen proberen ze het huis aan één kant wat te verwarmen, maar die kolen kosten meer dan ze met hun pensioentje kunnen betalen.”

Ook Pekaar hoort verhalen dat mensen doodvriezen. „Dat komt in de winter heel vaak voor, zeggen de mensen hier. Vaak zijn het daklozen. Het alcoholprobleem is hier, mede door de uitzichtloze situatie, gigantisch groot. Als die mensen gedronken hebben, letten ze nergens meer op. Gaan ze dan op straat slapen, dan vriezen ze dood.”

Kom over en help probeert, via plaatselijke kerken, de nood zo goed mogelijk te lenigen. „Dat doen we iedere winter”, zegt Maris Goudzwaard, die onder meer de winterhulpprojecten in Oekraïne coördineert bij Kom over en help. „Temperaturen beneden de -20 graden komen daar best vaker voor, maar de hevige kou die er nu heerst, is toch wel uitzonderlijk.”

Ook Pekaar, hoewel vaker in winters Oekraïne geweest, heeft dergelijke omstandigheden niet eerder meegemaakt. „Dit is een schok voor mij. Honger heb ik hier vaker gezien, maar doordat die kou erbij komt, weten mensen niet meer wat ze moeten doen.”