De stap volgde kort na de hervatting van zijn overleg met de zes partijen die samen een regering willen vormen. Het beraad verliep echter uiterst moeizaam wegens uiteenlopende opvattingen over de begroting voor 2012. Vooral de liberalen lagen dwars. Zij eisten meer bezuinigingen en minder belastingen.

De Vlaamse Open VLD en ook de Franstalige MR hamerden op extra hervormingen. Toch benadrukte de leiding van Open VLD kort voor het laatste overleg wel degelijk een akkoord te willen en verder te willen onderhandelen.

Onder Di Rupo werden al belangrijke doorbraken bereikt, onder meer over een staatshervorming waardoor de gewesten Vlaanderen en Wallonië meer bevoegdheden krijgen.

Na de verkiezingen van juni vorig jaar was Di Rupo door de koning tot zogenoemde preformateur benoemd. Maar hij slaagde er niet in tot een akkoord te komen en stopte na bijna 2 maanden.

Na een reeks vergeefse pogingen door andere toppolitici, benoemde koning Albert de Franstalige Di Rupo in mei tot formateur met de opdracht „elk initiatief te nemen” om een federale regering te vormen. Di Rupo onderhandelde uiteindelijk met de liberale, christendemocratische en sociaaldemocratische partijen uit Vlaanderen en van Franstalige kant.

De grote afwezige bij de formatie, de Vlaams-nationalistische N-VA, bood eerder maandag al aan samen met de christendemocraten en liberalen een noodregering te vormen. De N-VA is de grootste partij van België.

België staat onder druk van de Europese Commissie, het dagelijks bestuur van de Europese Unie, om midden december een begroting te presenteren. Anders kan een boete volgen. De begroting kan ook worden opgesteld door de demissionaire regering-Leterme.