De drie leden tellende afvaardiging van de protestantse partijen presenteerde vanmiddag in Straatsburg de nota ”Kiezen op een kruispunt”, waarin zij commentaar levert op het ontwerp voor een constitutie.

Enkele weken geleden rondde de conventie, onder leiding van Giscard d’Estaing, haar beraad af. In oktober starten op basis van de door deze ’denktank’ vervaardigde tekst de onderhandelingen tussen de regeringen. Dat overleg moet volgend voorjaar uitmonden in definitieve beslissingen over de voorgenomen hervormingen.

De europarlementariërs van CU en SGP menen dat de conventie een stap probeert te zetten in de richting van een Europese staat. Zij legt in hun ogen een zwaar accent op communautaire besluitvorming, met als kenmerk dat één of enkele lidstaten geen blokkades kunnen opwerpen. Voorts lijken de grote EU-partners aan macht te winnen ten koste van de kleinere. Dit alles draagt bij tot een verbreding van de kloof tussen de politiek en de bevolking, menen Blokland, Van Dam en Belder.

Zij bekritiseren het ontbreken van een verwijzing naar het christendom en de vanuit deze godsdienst voorgestane waarden. Ondanks alle verscheidenheid in geschiedenis, cultuur en staatsinrichting is er één factor die alle vijfentwintig huidige en in 2004 toe te treden leden gezamenlijk hebben, te weten de rol die het christendom door de tijd heen binnen hun maatschappij heeft gespeeld, zo stellen zij vast.

In de nota benadrukken ze: „Europa kan zichzelf niet verstaan, noch door anderen begrepen worden als het de invloed van eeuwen christelijke geloof aan de vergetelheid prijsgeeft.”

De eurofractie oordeelt negatief over diverse belangrijke voorstellen vanuit de conventie. Zo wil zij niet spreken van een grondwet, maar van een basisverdrag, omdat de EU nu eenmaal geen staat vormt. Het benoemen van een voltijdvoorzitter acht zij onverstandig. De grote landen zullen daardoor waarschijnlijk nog meer gaan domineren. De combinatie van ChristenUnie en SGP in het EP pleit ervoor het systeem van een halfjaarlijks onder de regeringen roulerend voorzitterschap te handhaven. Evenmin voelt zij voor een Europese minister van Buitenlandse Zaken.

Verder dringt zij erop aan dat elke lidstaat ook in de toekomst over een commissaris met stemrecht beschikt. Dat betekent geen beperking van de omvang van de Europese Commissie. In haar visie zou die Brusselse instelling een voorstel voor wetgeving dienen in te trekken als een vijfde van de nationale parlementen er, vanuit het principe van subsidiariteit, bezwaar tegen maakt dat het betrokken onderwerp op EU-niveau wordt geregeld.

In de sfeer van de buitenlandse politiek hechten CU en SGP zeer aan versterking van de transatlantische relatie. „Liever geen Europese eenheid, dan een eenheid die haar legitimatie voornamelijk vindt in een positie van de EU als concurrent of opponent van de VS”, luidt het standpunt. „De VS en Europa delen immers samen de invloed van het christendom en de waardering voor rechtsstaat, mensenrechten en democratie.”

In die benadering blijft de NAVO de hoeksteen van het veiligheidsbeleid van de Unie.