Powell vroeg de deelnemers aan de conferentie de Verenigde Staten te helpen Noord-Korea zijn nucleaire ambities te doen opgeven en riep, in navolging van de Associatie van Zuidoost-Aziatische landen (Asean) dinsdag, Birma op oppositieleidster Aung San Suu Kyi vrij te laten.

„Dit is geen bilaterale kwestie tussen de VS en Noord-Korea”, zei Powell op het Regionaal Forum van de Asean (ARF), waar behalve de tien Asean-lidstaten dertien andere landen en regio’s vertegenwoordigd waren. „Het gaat ieder land in de regio aan dat geraakt kan worden door een Noord-Koreaanse raket.”

Powell zei dat de hulp van de Asean-landen absoluut nodig is om een diplomatieke oplossing voor de nucleaire crisis op het Koreaanse schiereiland te vinden en „het schiereiland, de regio en de wereld” veiliger te maken. „Er is geen kwestie met meer urgentie voor de Verenigde Staten dan het Noord-Koreaanse kernwapenprogramma”, aldus Powell.

Hij werd bijgestaan door de Australische minister van Buitenlandse Zaken, Alexander Downer, die zei te hopen dat het ARF met een „robuuste verklaring” zou komen waarin duidelijk wordt gemaakt dat het forum een kernwapenvrij Koreaans schiereiland wil en van Noord-Korea verwacht dat het zijn kernwapenprogramma opgeeft. ARF-lid China, een van de weinige bondgenoten van Noord-Korea, stelde dat het weliswaar voorstander is van een Korea zonder kernwapens, maar dat Noord-Korea ook het recht heeft zich te verdedigen.

De Filipijnse minister van Buitenlandse Zaken, Blas Ople, wilde Noord-Korea vooral te vriend houden om het land zo welwillender te maken. „Ik heb het niet over sancties, maar over stimulansen. Noord-Korea zou voor een geloofwaardige toezegging dat het zijn kernwapenprogramma stopt veiligheidsgaranties en een economisch hulppakket moeten krijgen dat tot normalisering van zijn economische betrekkingen leidt”, zei Ople.

Noord-Korea erkende eerder woensdag dat het een kernwapenprogramma heeft en dat het niet van plan is dat te staken zolang de VS geen concessies doen. Het Noord-Koreaanse ministerie van Buitenlandse Zaken, dat slechts een delegatie van laag niveau naar de ARF-conferentie stuurde, zei dat het niets ziet in de Amerikaanse voorstellen voor multilaterale besprekingen en dat het alleen met de VS en China wenst te onderhandelen. Het waarschuwde dat Noord-Korea zich extra gaat inzetten om „zijn nucleair afschrikkingsvermogen te versterken.” Dat is „een gerechtvaardigde defensieve maatregel om de dagelijks toenemende dreiging van de Verenigde Staten, het isoleren en verstikken van Noord-Korea, te keren”, aldus een officiële verklaring van het communistische regime.

Powell uitte ook kritiek op de junta van Birma. Als toevoeging aan de ongeprecedeerde veroordeling door de Asean-leden van medelid Birma dinsdag, zei hij dat het Birmaanse regime „zijn soevereiniteit probeert te gebruiken als een schild waarachter het de grondrechten van zijn burgers straffeloos schendt.” „Samen moeten we de Birmaanse leiders vertellen dat zij Aung San Suu Kyi en haar aanhangers moeten vrijlaten en het volk van Birma moeten vrijlaten door de democratie terug te brengen.”

De junta van Birma is onder grote internationale druk komen te staan sinds ze Aung San Suu Kyi op 30 mei opnieuw gevangennam. Zowel de VS als de Europese Unie stelden sancties tegen het land in en Japan kondigde aan de economische hulp aan Birma voorlopig op te schorten.

De Asean wordt gevormd door Brunei, Cambodja, Indonesië, Laos, Maleisië, Birma, de Filipijnen, Singapore, Thailand en Vietnam. In de ARF zitten behalve de Asean-landen Australië, Canada, China, de Europese Unie, India, Japan, Mongolië, Noord- en Zuid-Korea, Nieuw-Zeeland, Papoea-Nieuw-Guinea, Rusland en de VS.

De nucleaire crisis rond Noord-Korea duurt inmiddels acht maanden. De Amerikanen willen daar met het communistische regime over onderhandelen, maar eisen dat de Noord-Koreanen eerst hun nucleaire campagne staken. Pyongyang weigert dat echter.

In Phnom-Penh heeft Powell woensdag even gesproken met de hoogste vertegenwoordiger van Noord-Korea op de Asean-conferentie, de reizend ambassadeur Ho Jong, die de minister van Buitenlandse Zaken vervangt. „Ze liepen elkaar na de lunch tegen het lijf, schudden elkaar de hand en spraken een paar minuten. De minister zei eigenlijk hetzelfde als wat hij tijdens de vergadering had gezegd. Dat we mulitlaterale besprekingen willen omdat de kwestie voor iedereen belangrijk is”, zei een functionaris van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken die anoniem wilde blijven.

De Britse minister van Defensie, Geoff Hoon, riep de internationale gemeenschap woensdag op Noord-Korea te isoleren. Hij sprak zijn steun uit voor het initiatief dat elf landen, waaronder Nederland, vorige week namen. Zij willen illegale handel in wapens en drugs door Noord-Koreanen bestrijden door verdachte schepen te stoppen en vliegtuigen tot landen te dwingen.