Zo wil de VVD-bewindsman dat vanaf volgend jaar voor de bijstand wordt getoetst op het inkomen van alle gezinsleden, ook van inwonende kinderen. Gemeenten waarschuwen voor uitvoeringsproblemen door de nieuwe, meer intensieve controle op het totale inkomen. Volgens wethouder Marco Florijn uit Rotterdam die namens de VNG spreekt, kunnen op zijn vroegst pas 1 juli 2012 alle computersystemen klaar zijn voor de plannen.

De Krom gaat ervan uit dat de gezinstoets ongeveer 20.000 huishoudens in de bijstand raakt en het aantal uitkeringen met 10.000 daalt. Maar gemeenten denken dat kinderen uit huis gaan om de uitkering van hun ouders niet in gevaar te brengen met hun bijbaantje.

Ook voorspelt de VNG een groter beroep op vangnetten, zoals bijzondere bijstand en schuldhulp. Alleen al de zorgpremie van alle gezinsleden zal een groot beslag leggen op de uitkering. Gemeenten wijzen er bovendien op dat volwassen kinderen met een Wajong-uitkering voor mensen die van jongs af aan gehandicapt zijn, vaak nog bij hun ouders wonen en straks misschien hun zelfstandigheid verliezen.

Florijn voorziet „een stapeling van effecten voor kwetsbare personen” door plannen van het kabinet. De Krom wil nog geld besparen door de bijstand samen te voegen met de Wajong en sociale werkplaatsen in de nieuwe Wet werken naar vermogen. Maar de wethouder wijst ook op maatregelen in de zorg en in de veiligheidsgelden voor gezinscoaches.

Verder vrezen gemeenten voor minder vrijheid in hun beleid bij het ondersteunen van kwetsbare groepen. Zo wil De Krom een inkomensgrens voor bijzondere bijstand invoeren op maximaal 110 procent van het minimumloon. Tegelijkertijd klagen gemeenten ook over extra plichten die meer kosten met zich meebrengen, omdat ze meer moeten controleren of werklozen hun best doen om aan het werk te komen en hen daarbij meer moeten helpen.