Verwachte nederlaag voor Spaanse socialisten
MADRID (ANP)/RTR/AFP) – De lokale en regionale verkiezingen zondag in Spanje zijn zoals verwacht uitgelopen op een zware nederlaag voor de regerende socialistische partij PSOE van premier José Luis Zapatero. Met bijna alle stemmen geteld staat de partij op 27,79 procent van de stemmen.
Dat is bijna 10 procentpunten minder dan de conservatieve Volkspartij, de grootste oppositiepartij. De PSOE, die sinds 2004 in Spanje aan de macht is, heeft het sinds het herstel van de democratie in de jaren zeventig bij gemeenteraadsverkiezingen nog nooit zo slecht gedaan.
Zapatero erkende de nederlaag, nog geen jaar voor de parlementsverkiezingen, die in maart 2012 worden gehouden. Hij zal dan geen kandidaat meer zijn. Oppositieleider Mariano Rajoy jubelde en pleitte ervoor de parlementsverkiezingen te vervroegen.
De verkiezingen zijn overschaduwd door de massale demonstraties op pleinen in diverse Spaanse steden. Vooral jongeren demonstreerden daar tegen het bezuinigingsbeleid van de regering en vooral de massale werkloosheid in het Zuid-Europese land. Ruim 20 procent van de beroepsbevolking heeft geen werk. De jeugdwerkloosheid ligt zelfs op ongeveer 45 procent. De demonstranten negeerden het verbod dat zij zaterdag, de dag voor de verkiezingen, geen actie mochten voeren. Normaal is dat een dag van reflectie waarop de Spanjaarden zich nog eens kunnen bezinnen op wie ze hun stem zullen uitbrengen. Zapatero besloot de vreedzame betogingen ongemoeid te laten.
De betogers hadden de kiezers opgeroepen niet op de PSOE of de Volkspartij te stemmen. Relatief veel stemmers blijken ongeldig of blanco te hebben gestemd. De betogers hebben gezegd dat zij hun actie nog zeker een week voortzetten.
Meer dan 34 miljoen mensen mochten zondag hun stem uitbrengen om zo 8100 burgemeesters en ruim 68.000 raadsleden te kiezen. Ook werden de leden van regionale raden van dertien van de zeventien regio’s gekozen. In twaalf van die dertien regionale parlementen zit de PSOE nu in de oppositie. Alleen in de arme regio Extramadura blijven de socialisten aan de macht, als deel van een linkse coalitie. Zelfs de regio Castilla-La Mancha, een traditioneel bolwerk van de PSOE, ging voor de partij verloren. Ook in verscheidene steden, zoals Sevilla en Barcelona, zijn de socialisten naar de oppositiebanken verdreven.