Socialist Di Rupo verrassend formateur België
BRUSSEL (ANP/BELGA) – De Belgische koning Albert II heeft maandag Elio Di Rupo benoemd tot formateur. De voorzitter van de Franstalige socialisten (PS) moet „elk nuttig initiatief nemen” om zijn land eindelijk aan een nieuwe regering te helpen. Di Rupo, die hiermee opnieuw beoogd premier is geworden, zal dinsdag tijdens een persconferentie zijn opdracht verduidelijken. Hij mag zelf kiezen welke partijen hij aan de onderhandelingstafel uitnodigt.
Hoewel partijleider Bart De Wever van de Vlaams-nationalistische N-VA, de grootste partij in België, sterk op de benoeming van Di Rupo had aangedrongen, kwam het besluit van koning Albert toch als een verrassing. Een prominente partijgenote van hem hintte maandagochtend nog op een doorstart van de demissionaire regering-Leterme. Volgens Belgische media is er nog geen begin van overeenstemmingen tussen de partijen die al bijna een jaar praten over een nieuw kabinet. Het gaat om negen partijen; alleen het extreemrechtse Vlaams Belang en enkele splintergroeperinkjes doen niet mee.
Knelpunt in de onderhandelingen is een staatshervorming die de gewesten Vlaanderen en Wallonië meer autonomie moet bieden. Dat is een wens van de Vlaamse partijen, de N-VA voorop. De Franstalige politici staan op de rem omdat ze bang zijn voor een verdere verarming van Wallonië en het voornamelijk Franstalige Brussel als meer macht van de federale overheid naar de regio’s verschuift.
Daarnaast moet er een oplossing komen voor de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde, het enige tweetalige kiesdistrict in België. Ook dat is een eis van de Vlaamse partijen. Zij ergeren zich eraan dat Franstalige inwoners van de Vlaamse randgemeenten van Brussel op een Franstalige partij mogen stemmen. De kwestie ‘B-H-V’ leidde vorig jaar tot de val van het kabinet-Leterme.
Over de invulling van het regeerakkoord, met miljardenbezuinigingen en hervormingen, is tot dusver amper gesproken.
Di Rupo was vorig jaar zomer al enige tijd ‘preformateur’, maar hij liep stuk op de tweedracht over een staatshervoming. Bart De Wever, die later korte tijd als ‘verduidelijker’ actief was, mislukte eveneens. Ook onder anderen de Vlaamse socialist Johan Vande Lanotte en de Vlaamse christendemocraat Wouter Beke wisten geen overeenstemming te bereiken. Beke bracht vorige week zijn eindverslag uit bij de koning, naar verluidt een dik pak papier zonder oplossingen.
Di Rupo (59) gold meteen na de verkiezingen al als kandidaat-premier omdat De Wever die baan niet wil. De PS eindige bij de verkiezingen van 13 juni vorig jaar als tweede partij van België.