Britse eenheid op het spel bij regionale verkiezingen
LONDEN (ANP) – Of het Verenigd Koninkrijk in zijn huidige vorm blijft bestaan, wordt donderdag duidelijk. De inwoners van drie delen van het koninkrijk –Wales, Schotland en Noord-Ierland– kiezen dan hun regionale parlementen.
Vooral in Schotland wordt de roep om onafhankelijkheid steeds sterker. In de peilingen heeft de regerende Scottish National Party (SNP) een straatlengte voorsprong genomen op de andere partijen. De Groenen, die ook voor onafhankelijkheid zijn, lijken eveneens fors te gaan winnen. Samen krijgen de partijen waarschijnlijkheid een absolute meerderheid in het Schotse parlement.
Met die verkiezingszege op zak kan de SNP haar lang gekoesterde droom waarmaken en een referendum over onafhankelijkheid uitschrijven. Bij de vorige verkiezingen, in 2007, besloten de nationalisten daar nog van af te zien. De partij wist zo de steun te krijgen van gematigde en neutrale kiezers, die wilden afrekenen met gevestigde partijen zonder te willen breken met Londen.
In Noord-Ierland speelt de verhouding met Londen ook, maar de stemming daar is juist tegenovergesteld. In ‘Ulster’ waart een geest van verzoening rond. Dat komt door een angst voor een nieuwe terreurgolf, na enkele dodelijke aanslagen op Britse militairen en agenten de afgelopen jaren.
De verzoening brengt oude vijanden dichter bij elkaar dan ooit voor mogelijk werd gehouden. Zo werft premier Peter Robinson van de protestantse Democratische Unionisten (DUP) zelfs kiezers onder katholieken. De standpunten van zijn partij „sluiten aan op wat de overgrote meerderheid van de conservatieve rooms-katholieke gemeenschap wil”, zei Robinson dinsdag in het laatste tv-debat.
Zijn zalvende woorden zijn opmerkelijk. Onder de vorige DUP-leider, de radicale dominee Ian Paisley, gold de partij lang als onverzoenlijk. De beweging wilde Noord-Ierland koste wat kost bij het Verenigd Koninkrijk houden. „Geen overgave”, was Paisley’s strijdkreet.
In vergelijking met die oorlogsretoriek uit het bloedige verleden van Noord-Ierland was de afgelopen verkiezingscampagne dodelijk saai. Op zoek naar sappig nieuws vonden de Britse media maar één incident: de val van Robinson in de vijver van zijn tuin.