Verspreiding van vluchtelingen over de EU kan alleen als sprake is van een toevloed van mensen die niet naar hun thuisland terug kunnen. En daarvan is bij de Tunesiërs geen sprake, zei Europees commissaris Cecilia Malmström. Het zijn economische vluchtelingen die thuis geen gevaar lopen. „De overgrote meerderheid van de lidstaten vindt het voorbarig om het EU-opvangmechanisme nu in werking te stellen”, zei Malmström.

De EU gaat druk uitoefenen op Tunesië om de illegalen terug te nemen. Tunesië is al bereid om dat met nieuwe gevallen te doen, maar over de bijna 25.000 mensen die al in Italië zijn is nog geen akkoord. De meesten willen naar Frankrijk, waar zij familie hebben, maar dat land wil ze tegenhouden.

Italië wil de vluchtelingen een tijdelijke humanitaire verblijfsvergunning voor zes maanden geven. Maar daarmee zouden de vluchtelingen vrijelijk binnen het Schengengebied kunnen rondreizen. Parijs is daar fel tegen en heeft al formeel in Rome geprotesteerd. Malmström zei dat Italië „het recht heeft om die vergunningen af te geven”, maar dat deze mensen wel aan voorwaarden moeten voldoen. Zo moeten zij een paspoort en eigen middelen van bestaan hebben. Als Italië vergunningen afgeeft zonder dat aan die voorwaarden is voldaan, dan kunnen andere lidstaten ze weigeren.

Ook de Duitse minister Hans-Peter Friedrich zei „niet te kunnen accepteren dat duizenden economische migranten via Italië Europa binnenkomen”. Berlijn vindt dat Italië het probleem zelf moet oplossen. Als het toch verblijfspapieren aan de Tunesiërs geeft, dan overwegen Duitsland, Oostenrijk en Frankrijk weer grenscontroles, die sinds Schengen zijn verdwenen.

De EU-landen zijn het wel eens geworden over het opnemen van enkele duizenden vluchtelingen uit Noord-Afrika die in eigen land gevaar lopen. Het gaat onder meer om Libiërs die op Malta terecht zijn gekomen. Malta kan ze niet opvangen. Zeven landen hebben zich al bereid verklaard deze mensen op te nemen.