De autoriteiten hebben dit weekeinde besmette melk aangetroffen. Melk uit de prefectuur Fukushima, waar de in de problemen geraakte kerncentrale staat, mag niet langer worden verkocht. Ook moet de bevolking in het gebied oppassen met spinazie, dat mogelijk ook besmet is geraakt. Daarnaast kan er geen kraanwater meer worden gedronken, omdat er een hoge concentratie radioactief jodium in is aangetroffen.

Toch gaat de situatie in de nucleaire installatie iets vooruit. Dat zei premier Naoto Kan vanmorgen. Hij had een helikoptervlucht over het getroffen gebied willen maken, maar dat kon door het slechte weer niet doorgaan. De vooruitgang in Fukushima gaat volgens Kan „langzaam maar zeker.”

De laatste stand van zaken is dat de stroomvoorziening voor alle reactors bijna in orde is, zodat de koeling daar op termijn weer aan kan. Reactors 3 en 4, de zwaarst beschadigde reactors, zullen het laatst worden aangesloten. De verwachting is dat deze reactors vandaag nog stroom zullen krijgen, nadat allerhande testen zijn uitgevoerd.

De afgelopen dagen zijn duizenden tonnen water gebruikt om de reactors in de centrale te koelen. Volgens de Japanse nucleaire waakhond is er „niet veel” water in de grond gelekt. Ook het zeewater van de Grote Oceaan wordt in de gaten gehouden, omdat er mogelijk een „zeer kleine hoeveelheid” radioactief water in zee is gelopen.

De centrale kwam in de problemen door de zware aardbeving en daaropvolgende tsunami op 11 maart in Japan. De stroom viel uit in de nucleaire installatie, waardoor de kernen niet gekoeld konden worden. Sindsdien zijn honderden mensen dag en nacht in touw om de centrale weer onder controle te krijgen.

Een rookwolk van de centrale Fukushima 1 hangt inmiddels boven de Atlantische Oceaan. De wolk bereikt woensdag of donderdag Europa, maar lijkt niet gevaarlijk te zijn voor de volksgezondheid en het milieu.

Het officiële aantal doden en vermisten door de aardbeving en tsunami in Japan is gisteren de grens van 20.000 gepasseerd. Het officiële dodental staat op 8450, terwijl bijna 13.000 mensen worden vermist. Meer dan 2700 mensen zijn gewond geraakt. Dat heeft de politie van het Oost-Aziatische land bekendgemaakt.

De prefectuur Miyagi, dicht bij het epicentrum, is met zeker 5000 doden het zwaarst getroffen. Ten noorden ervan, in Iwate, vielen zeker 2600 doden. In Fukushima kan het dodental ook hoog oplopen. Er zijn tot op heden ongeveer 700 lichamen geïdentificeerd, maar bijna 4500 mensen worden er nog vermist. De autoriteiten vrezen dat alleen al in het zwaarst getroffen gebied, de prefectuur Miyagi, meer dan 15.000 mensen zijn omgekomen.

De grootste natuurramp uit de geschiedenis van Japan is de aardbeving die Tokio en omgeving in 1923 trof. Die beving eiste 100.000 tot 140.000 mensenlevens.

In de stad Ishinomaki in Miyagi zijn gisteren twee mensen gered. Een 80-jarige vrouw en haar 16-jarige kleinzoon hadden zich negen dagen lang in leven weten te houden. Ze waren erg verzwakt maar bij bewustzijn en zijn in een ziekenhuis opgenomen.

De helft van de ongeveer 300 Japanse reddingswerkers, die in de kerncentrale in Fukushima een nucleaire crisis bestrijden, zal hun heldhaftige optreden niet overleven. Ze zullen sterven aan acute stralingsziekte. Dat stelde de gerenommeerde Duitse stralingsdeskundige Edmund Lengfelder vanmorgen in de Duitse krant Frankfurter Rundschau.

„Als een groep twaalf uur aan een dergelijke dosis straling wordt blootgesteld, zal 50 procent daarvan een acute stralingsdood sterven”, aldus Lengfelder. De andere helft ziet zijn levensverwachting sterk teruglopen en heeft een groter risico op kanker. „Ze worden opgeofferd voor een hoger doel.”

Lengfelder waarschuwt ook voor de gevolgen van het neerslaan van radioactief materiaal in zee. Vissen krijgen de gevaarlijke stoffen binnen. Wanneer die dan weer opgegeten worden door mensen, kan dat fatale gevolgen hebben. „Nooit meer sushi eten”, meent Lengfelder.

De lidstaten van de Europese Unie bogen zich vandaag in Brussel over een stresstest voor kerncentrales. Voor Nederland doet minister Verhagen (Economische Zaken) mee aan de ingelaste raad van de ministers van Energie.

De 27 bewindslieden bekeken het voorstel om de Europese kernreactors aan een extra onderzoek te onderwerpen na de problemen met een kerncentrale in Japan.