„Overleg over overgave Omar”
In de omsingelde Zuid-Afghaanse stad Baghran wordt onderhandeld over de overgave van Taliban-leider mullah Mohammed Omar. Dat heeft een zegsman van de Afghaanse geheime dienst woensdag verklaard.
Omar zou zich al geruime tijd verborgen houden in Baghran. De stad is sinds maandag omsingeld door Afghaanse anti-Taliban-strijders en Amerikaanse mariniers. Volgens een lokale commandant wordt al twee dagen onderhandeld met de vergadering van stamoudsten (Loya Jirga) van Baghran over de overgave van Omar. Als de Taliban-leider zich niet overgeeft, zal de stad aangevallen worden door de rond de stad verzamelde troepen, aldus een van de Afghaanse commandanten.
Er is weinig kans dat Osama bin Laden zich nog ophoudt in de resterende grotten van Tora Bora, die door Amerikaanse commando’s worden doorzocht. De bevelhebber van de commando’s, kolonel John Mulholland, heeft dat woensdag erkend. Volgens Mulholland is de belangrijkste terreurverdachte ofwel dood en begraven onder de rotsen, ofwel ergens buiten Tora Bora, het berggebied in het oosten van Afghanistan waar Bin Ladens terreurnetwerk al-Qaida een basis had.
De chef van de geheime dienst van de Taliban is vorige week omgekomen bij een Amerikaans bombardement. Dat heeft het in Pakistan gevestigde Afghaanse persbureau AIP woensdag gemeld. De Afghaanse onderminister voor inlichtingenzaken, Abdullah Tawheedi, bevestigde het bericht.
Op 27 december bombardeerden Amerikaanse gevechtsvliegtuigen een huis in de Afghaanse provincie Paktika, waarbij 25 mensen om het leven kwamen. In het huis verbleef de chef van de inlichtingendienst, Qari Ahmadulla (40). Onder de doden waren volgens ooggetuigen ook Ahmadulla’s broer en twee van zijn medewerkers. Het huis behoorde aan de voormalige Taliban-commandant Maulvi Taahaa, maar of hij ook is omgekomen is niet bekend.
Vanuit Wilhelmshaven zijn zes Duitse marineschepen vertrokken naar de Hoorn van Afrika. Ze moeten in de Golf van Aden en de Arabische Zee de veiligheid bewaren en terroristische organisaties de pas afsnijden.
De zes schepen hebben bij elkaar 750 militairen aan boord. De Duitsers werken samen met Britse eenheden en blijven in beginsel een halfjaar in het gebied. Vrijdag gaan er nog eens vijf schepen van de Duitse oorlogsvloot heen. De Duitse vice-admiraal Feldt sprak van een routineklus, die overigens niet zonder risico is. Het probleem terrorisme is nog niet opgelost, zo zei hij woensdag.
Duitsland maakt ook deel uit van de vredesmacht die naar Afghanistan wordt gestuurd. Een voorhoede daarvan kwam woensdagnacht in de hoofdstad Kabul aan. De vredesmacht bestaat uit 4500 man. Ook Nederland doet er aan mee.
Britse diplomaten werkten in de jaren vijftig in het geheim aan een plan om Afghanistan te verdelen tussen Pakistan en de Sovjet-Unie. Dat blijkt uit officiële archieven die woensdag werden vrijgegeven.
Met de dreiging van een steeds verder in chaos en anarchie wegzinkend Afghanistan in het achterhoofd, meende R. H. Scott, een hoge functionaris van het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken, dat de „totale verdwijning” van het land „geen grote tragedie” zou zijn. Dat blijkt uit documenten uit 1951 die de Publieke Archiefdienst (PRO) heeft gepubliceerd.
De Koude Oorlog was in volle gang en de Britse diplomaten vreesden dat een verzwakt Afghanistan niet zou kunnen dienen als bufferstaat tussen een zich uitbreidende Sovjet-Unie en de westerse belangen in India. Koning Mohammed Zahir Shah had in die tijd moeite de rust te bewaren in Afghanistan, waar meer dan vijftig verschillende bevolkingsgroepen woonden. Een opstand achtten de Britten niet ondenkbaar.
Vanwege deze onzekere situatie meenden zij dat een verdeling van Afghanistan in noord en zuid het best zou zijn om de veiligheid in het gebied te garanderen. Het Hindu Kushgebergte, met toppen tot 5000 meter, zou in dat geval als natuurlijke grens dienen.
De archieven vermelden ook dat de toenmalige Britse ambassadeur in Kabul, John Gardener, waarschuwde tegen militaire interventie in Afghanistan. Hij voorspelde dat een buitenlandse troepenmacht in dat land een jaren durende guerillaoorlog te wachten zou staan.