Besigye waagt opnieuw een kans in Uganda
KAMPALA (ANP/RTR/AFP) – Ugandezen verliezen hun geduld met het 25-jarige leiderschap van president Yoweri Museveni (67). Ze zijn klaar voor een volksopstand a la Egypte en Tunesië, meent de belangrijkste oppositiekandidaat van Museveni voor de verkiezingen van vrijdag. De onvermoeibare Kizza Besigye (54) neemt het voor de derde keer op tegen zijn voormalige bondgenoot in het Afrikaanse land. Hij verloor beide keren in 2001 en 2006, maar repte van intimidatie en kiesfraude.
De oppositie gaat er bij verlies vanuit dat dat te wijten zal zijn aan stembusfraude. Besigye kondigde daarom alvast aan met eigen uitslagen te komen. Hij dreigt met volksprotesten als de verkiezingen oneerlijk verlopen.
Besigye diende als legercommandant bij de rebellen van het Nationale Verzetsleger (NRA), dat Museveni in 1986 aan de macht hielp. Hij was Museveni’s arts tijdens diens opstand (1981-1986) tegen het toenmalige regime. In 1999 zette Museveni Besigye aan de kant nadat hij een kritische tekst over zijn bewind had gepubliceerd.
Over de kansen van Besigye van het Forum voor Democratische Verandering (FDC) zijn de meningen verdeeld. Over het algemeen wordt aangenomen dat Museveni voor de vierde keer gaat winnen. In 2006 won hij de verkiezingen met 59 procent tegen 37 procent voor Besigye. Het hooggerechtshof bepaalde destijds dat er gefraudeerd was met de verkiezingen, maar onvoldoende om de algehele uitslag te kunnen beïnvloeden.
Museveni dreigde onlangs Besigye op te laten oppakken, omdat hij het Victoriameer aan buitenlanders zou hebben verkocht. Bij de vorige verkiezingen werd Besigye gearresteerd voor verkrachting en verraad, maar nooit veroordeeld. Volgens de oppositie wilde Museveni hem onschadelijk maken voor de stembusgang.
De president wordt internationaal geprezen voor het verbeteren van de mensenrechtensituatie en de economie sinds hij aan de macht kwam. Het land verkeerde in chaos na de wrede regimes van dictators Milton Obote en Idi Amin, die aan honderdduizenden mensen het leven kostte. Ook kweekt hij goodwill door Ugandese militairen in het nabijgelegen Somalië in te zetten tegen moslimterrorisme. Maar de stabiliteit in Uganda heeft een keerzijde: er is geen politieke vrijheid.
De oppositie heeft het leger opgeroepen de stembusgang niet te frustreren. Het leger is een verlengstuk van Museveni, wiens zoon Kainerugaba Muhoozi hoofd van de presidentiële garde is. Het leger heeft beloofd de uitslagen van de verkiezingen te respecteren, ongeacht de uitkomst.
De politie vreest aanslagen in Kampala vanwege de verkiezingen, en waarschuwde bewoners op te passen voor onverwachte cadeaus en bloemen. Daarop repte een lokale krant van ‘het Valenstijnscomplot’. In juli tijdens de finale van het WK voetbal werd Kampala opgeschrikt door een dubbele bomaanslag van de radicaalislamitische al-Shabaab uit Somalië, die 79 levens eiste. De oppositie vreest dat de politie de waarschuwing misbruikt om de bevolking steviger te onderdrukken in de aanloop naar de stembusgang.