Deze christelijke psychologie zou door in te spelen op de algemene openheid voor zingeving, ook in het seculiere circuit van psychologen, erkenning kunnen vinden. Dit betoogde dr. Eric L. Johnson zaterdag op een symposium aan de Christelijke Hogeschool Ede (CHE).

Het symposium met als titel ”Christelijke psychologie ontketend”, dat bijna honderd belangstellenden trok, was door Stichting MijnZorg georganiseerd. Dr. Johnson was hoofdspreker. Hij is hoogleraar psychologie aan het Southern Baptist Theological Seminary, in Louisville, Kentucky, en directeur van de Society for Christian Psychology.

In zijn lezing beschreef dr. Johnson de opkomst van de psychologie. Aanvankelijk mocht dit vakgebied alleen op een natuurwetenschappelijke wijze worden bedreven. Terecht werden er van christelijke zijde bezwaren aangevoerd tegen deze ”moderne psychologie”, omdat deze uitging van een humanistische mensvisie. Daarbij draait alles om het autonome ik.

Deze vorm van psychologie was in academische kringen lang de enige aanvaardbare. Dr. Johnson zei dat christelijke psychologen, ook al konden ze een schat aan psychologische inzichten opdiepen vanuit de Nadere Reformatie en het puritanisme, in de hoofdstroom van de psychologie nooit werden aanvaard.

Toen in de Verenigde Staten ook christenen zich met psychologie bezig gingen houden, ontstonden er twee polen. Een grote groep van christelijke psychologen en therapeuten die voortkwam uit de school van de bekende Jay Adams wees elke relatie met de seculiere psychologie af. Zijn beschouwden de Bijbel als enige en beste bron voor alle psychologische inzichten.

Het andere uiterste waren die psychologen die hun christelijke levensovertuiging geheel uitschakelden tijdens het beoefenen van de psychologie. Omdat er vandaag de dag vanwege een totaal veranderd denkklimaat veel kansen en mogelijkheden voor christelijke psychologiebeoefening liggen, hield dr. Johnson het pleidooi dat christenen zo veel mogelijk in de seculiere hoofdstroom van de psychologie present moeten zijn.

Vergeving

In de christelijke traditie wordt volgens dr. Johnson al eeuwen nagedacht over fundamentele noties zoals schaamte en schuld, vergeving en verzoening, barmhartigheid en dankbaarheid. Deze begrippen krijgen steeds meer erkenning.

De psychologische doordenking van fundamenteel christelijke noties kunnen via publicaties in algemene tijdschriften ook in het seculiere circuit erkenning krijgen, meent dr. Johnson. Hij bepleit zo veel mogelijk integratie van samenwerking tussen diverse soorten psychologen in de wetenschap.

In zijn vervolglezing ging dr. Johnson in op recente ontwikkelingen in de Verenigde Staten. Vandaag de dag worden het nut en de waarde van religie en spiritualiteit voor het psychische welzijn algemeen aanvaard. In het toonaangevende tijdschrift van de American Psychological Association (APA) verschijnen de laatste tijd regelmatig artikelen over religieuze onderwerpen.

Hoewel dr. Johnson deze ontwikkelingen positief waardeerde was hij niet euforisch, omdat alles vanuit een algemeen religieus gevoel en niet vanuit een specifiek christelijke standpunt beschreven werd. Dr. Johnson hoopt dat het tijdschrift van de seculiere American Psychological Association in de toekomst ook artikelen die vanuit een specifieke christelijke optiek zijn geschreven, zal opnemen.

In zijn laatste lezing gaf dr. Johnson een overzicht van onderzoeken en publicaties die het nut van christelijke psychologie en therapie op empirische wijze hebben aangetoond. Tijdens het symposium volgde op elke lezingen van dr. Johnson een commentaar van een deskundige.

Niet eenvoudig

De psychiater en hoogleraar op de Dooyeweerdleerstoel aan de Vrije Universiteit, dr. G. Glas, reageerde op Johnsons eerste lezing. Volgens dr. Glas is de door Johnson bepleite integratie van disciplines niet zo eenvoudig.

Daarnaast reageerden Sietze Ketelaar, directeur van de Vereniging van Christen Coaches, dr. Maarten Verkerk, hoogleraar en voorzitter van VitaValley, een innovatienetwerk voor de zorg, en ten slotte Abwin Luteijn, directeur van zorgverzekeraar Pro Life.