Volgens schattingen van niet-gouvernementele organisaties (ngo’s) trekken jaarlijks zo’n 500.000 migranten uit Centraal- en Zuid-Amerika door Mexico, in een poging de Verenigde Staten te bereiken. Onderweg lopen ze grote risico’s: willekeurige arrestatie, afpersing, beroving, verkrachting, ontvoering en moord. Volgens de Nationale Mensenrechtencommissie, een Mexiaanse overheidsinstantie, werden in 2010 ongeveer 20.000 migranten ontvoerd.

De daders zijn veelal jongerenbendes en de georganiseerde misdaad, maar ook de corrupte politie en andere overheidsfunctionarissen spelen niet zelden een kwalijke rol in de behandeling van immigranten. Mensenrechtenactivisten en academici dringen er al langer bij de autoriteiten op aan om maatregelen te nemen. Ze willen dat de rechten van migranten zonder papieren worden gewaarborgd.

„De zaak staat nu in de schijnwerpers. Er kan in ieder geval niet meer ontkend worden dat dit gebeurt”, zegt Fabienne Venet, directeur van het Instituut voor de Verspreiding van Migratiestudies (Inedim). „We willen dat er programma’s komen die migranten beschermen. En onderzoek naar de misdrijven en actie van justitie.”

Hoewel de gevaren voor deze migranten niet nieuw zijn, zorgden twee incidenten vorig jaar voor extra aandacht voor de kwestie. Op een afgelegen ranch in de Noordoost-Mexicaanse staat Tamaulipas werden in augustus 72 migranten vermoord. De autoriteiten gaven de schuld aan Los Zetas, een criminele organisatie die bekendstaat om zijn ontvoeringen van migranten.

In december werden vijftig migranten ontvoerd in de zuidelijke Mexicaanse staat Oaxaca. Zij zijn sindsdien vermist.