De totale omvang van deze illegale ondergrondse economie is volgens Europol momenteel niet te meten. Wel is volgens antivirusbouwer McAfee duidelijk dat bedrijven wereldwijd jaarlijks voor ongeveer 750 miljard dollar schade lijden door internetcriminaliteit.

Europol heeft een rapport gemaakt over de verschillende aspecten van cybercriminaliteit en de omvang ervan, dat vrijdag wordt gepubliceerd. In deze iOCTA (Internet Facilitated Organised Crime Threat Assessment) komt Europol met onder meer aanbevelingen voor samenwerking door Europese politie- en justitiediensten. Zo zouden kennis en informatie die over cybercriminaliteit worden verzameld, centraal moeten worden gecoördineerd.

Criminelen gebruiken gestolen persoonlijke en financiële informatie bijvoorbeeld om toegang tot bankrekeningen te krijgen. Ze hebben interesse in namen, adressen, sofinummers en geboortedata omdat ze daarmee onder meer databases kunnen hacken, vertelt Europol. Daartoe is een hele infrastructuur van programmeurs, hackers, webhosts en geleaste netwerken van duizenden computers opgezet.

Kenmerkend voor de illegale digitale economie is dat er geen duidelijke leiders zijn, zegt Europol. De leden van criminele organisaties op internet kennen elkaar meestal alleen online en communiceren met elkaar via forums. Deze forums zijn dan ook van essentieel belang voor cybercriminelen, bijvoorbeeld om nieuwe leden te rekruteren en samen te werken aan projecten. Dit zijn ook de plaatsen waar internetcriminelen-in-de-dop het vak leren door middel van online colleges.

De cybercriminelen rekruteren nieuwelingen met behulp van websites van uitzendbureaus en via sociale netwerksites. De typische internetcrimineel heeft een wat ander profiel dan leden van ‘doorsnee’ criminele organisaties en is volgens Europol jonger dan 25, vakkundig en hoogopgeleid.