De astronomen van NASA presenteerden hun resultaten eerder deze week tijdens de American Geophysical Union bijeenkomst in San Francisco.

Voyager-1 bereikte op 17,4 kilometer afstand van de zon een gebied waar de snelheid van de zonnewind –het hete plasma van de zon– gedaald is tot nul. Met het passeren van die grens zal het ruimtevaartuig binnenkort het zonnestelsel verlaten.

Wetenschappers vermoeden dat de zonnewind zijwaarts wordt gedraaid door de sterrenwind vanbuiten het zonnestelsel. „De zonnewind is gedraaid”, aldus Ed Stone, betrokken bij het Voyagerproject van het California Institute of Technology in Pasadena. „Voyager-1 is dicht bij de interstellaire ruimte gekomen.”

De zon produceert een continue stroom van geladen deeltjes, de zonnewind die een min of meer ronde bel om het zonnestelsel vormt, de zogenoemde heliosfeer. De zonnewind reist met supersonische snelheid tot aan een punt dat ”termination shock” genoemd wordt. Daar vertraagt de zonnewind drastisch en warmt de zogeheten ”heliosheath” –de turbulente buitenschil van het zonnestelsel– op.

De Voyager-1 nam aanvankelijke een sterke toename van de snelheid van de zonnewind waar, met 60 kilometer per seconde. Sinds augustus 2007 nam de sonde echter een gestage afname van de snelheid van de zonnewind waar met ongeveer 20 kilometer per seconde per jaar, totdat deze in juni was afgenomen tot nul.

Omdat de snelheid van de zonnewind kan fluctueren, volgden de wetenschappers de metingen van de sonde nog vier maanden, voordat ze ervan overtuigd waren dat de zonnewind was afgenomen tot nul.

„Toen ik besefte dat we enkel nullen gingen meten, was ik verbaasd,” zei Rob Decker, wetenschapper aan de Johns Hopkins Universiteit in Laurel. „Voyager-1, ons werkpaard van 33 jaar oud, liet ons iets zien wat compleet nieuw was.”

De Voyager-1 beweegt momenteel met een snelheid van ruim 60.000 kilometer per uur door de heliosheath. De wetenschappers verwachten dat de sonde de grens tussen het zonnestelsel en de interstellaire ruimte over vier jaar zal passeren.

Het zusterschip, de Voyager-2, vliegt met 56.000 kilometer per uur iets minder snel dan de Voyager-1. Het bevindt zich op een afstand van 14,2 miljard kilometer van de zon. De wetenschappers verwachten dat de Voyager-2 over enkele jaren hetzelfde verschijnsel zal laten zien als de Voyager-1 in juni heeft gedaan.