Met het burgerinitiatief kunnen burgers zelf voorstellen indienen bij de Europese Commissie. Zo’n voorstel moet wel door minstens een miljoen mensen worden gesteund. De komst van het burgerinitiatief was al aangekondigd in het EU-verdrag van Lissabon.

De voorwaarden die aanvankelijk werden genoemd, zijn iets versoepeld. Zo moeten de handtekeningen afkomstig zijn uit minstens zeven lidstaten. In het oorspronkelijke voorstel waren dat er meer. De handtekeningen moeten binnen een jaar zijn verzameld. De EU-landen krijgen een jaar de tijd om het burgerinitiatief in nationale wetgeving om te zetten.