„Dit is een nieuw tijdperk van internationale samenwerking rond klimaatverandering”, aldus de Espinosa na het sluiten van de overeenkomst. Veel landen zijn opgelucht dat de top op de valreep toch nog iets heeft opgeleverd, anders dan tijdens de mislukte top in Kopenhagen vorig jaar.

Ook Christiana Figueres, hoofd van het VN-klimaatbureau UNFCCC, sprak van een historische gebeurtenis. „Het is de eerste keer dat landen het eens zijn geworden over zo’n uitgebreid pakket aan maatregelen die vooral ontwikkelingslanden zullen helpen.”

Voorzitter Barroso van de Europese Commissie noemde de overeenkomst van Cancun „een belangrijke stap op weg naar een bindend akkoord voor een wereldwijde klimaataanpak.”

Volgens staatssecretaris Atsma is het resultaat van de top „positief en realistisch” en is er „volop werk aan de winkel voor alle partijen om de nu gemaakte afspraken te realiseren”.

Een van de maatregelen is de oprichting van een groen fonds, waarover op de volgende klimaattop in 2011 in het Zuid-Afrikaanse Durban verder wordt onderhandeld.

Op de top in Kopenhagen zegden een flink aantal rijke landen, waaronder de EU, Japan en de VS, toe de komende jaren 30 miljard dollar beschikbaar te maken voor arme landen die kampen met de gevolgen van klimaatverandering. Dat bedrag zou vanaf 2012 jaarlijks op moeten gaan lopen om in 2020 uit te komen op 100 miljard dollar.

Afspraken over de manier waarop dat geld van de rijke landen naar de arme landen zou gaan, werden toen niet gemaakt.

Ook worden er maatregelen genomen tegen ontbossing en zijn er afspraken gemaakt over het uitwisselen van technologie.

De delegaties zijn verder overeengekomen „diep te gaan snijden” in de uitstoot van broeikasgassen, die de opwarming van de aarde veroorzaken. Die afspraak is echter niet met cijfers gestaafd en zal dus ook in Durban verder uitgewerkt moeten worden.

Bolivia is het als enige van de 194 landen niet eens met de overeenkomst in Cancun en stapt naar het Internationaal Strafhof in Den Haag. Pablo Solón, de leider van de Boliviaanse delegatie, stelde zaterdag dat de VN hun eigen regels hebben geschonden.

De slotvergadering duurde de hele nacht, omdat Bolivia bleef dwarsliggen. Eerder op de avond gaven Japan en Rusland hun verzet tegen verlenging van het Kyotoprotocol op. Daardoor konden ook over de andere onderwerpen afspraken gemaakt worden.

Uiteindelijk werden de bezwaren van Bolivia door gastland Mexico niet als groot gezien en kon het proces toch worden afgerond. „De regel is dat er consensus wordt bereikt. Dat is wat anders dan unanimiteit en heel wat anders dan een veto van een delegatie over een overeenkomst die door zoveel werk kan worden bereikt”, aldus Espinosa.

Bolivia reageerde woedend en kondigde aan een rechtszaak aan te spannen voor het Internationaal Gerechtshof in Den Haag. De landen die zich op eerdere klimaattoppen lastig opstelden, zoals de VS, India en China, stemden allen in met de nieuwe afspraken. Hun stemmen werden in de plenaire zaal dan ook met groot applaus ontvangen.

„China is niet zoals in Kopenhagen weer als bad guy vertrokken”, aldus klimaatexpert Regine Günther van het Wereldnatuurfonds.

Veel ontwikkelingslanden wilden aanvankelijk nergens mee akkoord gaan, zolang er geen duidelijkheid was over het Kyotoprotocol, dat afloopt in 2012 en is bedoeld om de schadelijke gevolgen van de opwarming van de aarde te beperken. Ook hierover zal in Zuid-Afrika verder gesproken moeten worden.