Zwollenaren van de kaart door schoten
De twee mannen die de afgelopen weken het Ahold-concern afpersten, zetten hun eisen kracht bij door tot vijf keer toe kogels op huizen af te vuren. Hans van Uden (65) en zijn vrouw Ria uit Zwolle waren bij drie schietincidenten betrokken. Dat heeft er ingehakt. „Wij willen hier weg.”
Normaal gesproken is Van Uden niet voor een kleintje vervaard, maar sinds een paar weken is hij een gebroken man. Tegen wil en dank raakte hij verzeild in een on-Nederlandse afpersingsaffaire. „Ik kan er niet meer tegen”, klinkt het regelmatig in de Zwolse woning aan de Braillestraat, op steenworp afstand van de Albert Heijn-winkel, doelwit van de afpersers.
Voor de Van Udens begint de nachtmerrie vroeg in de morgen van 21 april, Tweede Paasdag. Rond 4.15 uur hoort de vrouw des huizes schoten klinken. „Ik dacht aan een kwajongensstreek”, vertelt Ria.
Een etmaal later, om twee uur in de morgen, krijgt Van Uden de schrik van zijn leven. Hij is met zijn vrouw net thuisgekomen van een dagje uit en bekijkt in een luie stoel een opname van Studio Sport. Plotseling ziet hij een sissende wolk voor zich opdoemen. In eerste instantie denkt de Zwollenaar aan een defect aan zijn televisieapparaat. Al snel verandert hij van gedachten. „Ik keek naar buiten, zag een gat in het raam en hoorde nog twee klappen.” Die klappen bleken twee schoten te zijn, die op de gevel afketsten. Hevig geschrokken liet Van Uden zich van zijn stoel rollen. „In het donker heb ik 1-1-2 ingetikt”, vertelt de Zwollenaar, terwijl hij voordoet hoe hij dekking zocht.
Van slapen komt die nacht weinig. De wolk die Van Uden zag, blijkt een waaier aan fijne glassplinters te zijn. De kamer ligt vol glas. De vrouw des huizes heeft er een berg stofzuigwerk aan. Bij Van Uden zit de schrik er goed in. „Ik had heel de nacht pijn in de buik. Kerel, kerel, je zit als verlamd op je stoel. Ik kan dat niet goed uitleggen. Het is verschrikkelijk. Als ik hartpatiënt was geweest, was het niet goed gegaan.”
Nog erger is de angst als aan de avond van dezelfde dag de Van Udens voor de derde maal worden opgeschrikt. Rond 23.00 uur fietst er een man voorbij die een aantal kogels afvuurt. Het echtpaar heeft het dan helemaal gehad. Van Uden, aangeslagen: „Schreeuwend zijn we omlaag gedoken.”
Ria heeft de schutter zien fietsen. „Hij zat gemoedereerd op zijn fiets.” Volgens Ria was de schutter lichtgetint en droeg hij een lichte jas en een pet.
De Van Udens, die dinsdag hoorden dat de schietpartijen te maken hebben met het afpersen van het Ahold-concern, zijn opgelucht dat de twee vermoedelijke daders zijn opgepakt. „Je wordt bang. Je kijkt voortdurend naar buiten”, zegt Van Uden. „Je denkt: Hij heeft drie keer geschoten. Wie weet komt hij een vierde keer terug.”
Hans van Uden kan er met zijn verstand niet bij dat de afpersers het vuur openen op willekeurige burgers om hun eisen kracht bij te zetten. In een huis in Meppel werd daardoor een vrouw in haar arm geraakt. „Voor ’t zelfde geld was de kogel een paar centimeter verder ingeslagen en was de vrouw gedood.”
De politie mag zichzelf dinsdag op de borst hebben geklopt over het grootscheepse onderzoek in de afpersingszaak, waarbij 180 mensen betrokken waren, Van Uden zit op een andere lijn. Verbitterd: „Die derde keer hadden ze kunnen voorkomen.”
Hij zegt vastbesloten te zijn om te gaan verhuizen. Tot overmaat van ramp werd de Zwollenaar daags na de schietincidenten te grazen genomen door een stel alcoholisten. „Die mannen vielen vrouwen met kinderen lastig. Ze zaten te schooien om geld. Ik zei: Schei toch uit met dat gedoe.” Toen begonnen twee van die gasten me in elkaar te slaan. Ik kreeg een mok op mijn hoofd.”
In zijn buurt, waar junks regelmatig voor overlast zorgen, keek Van Uden al eerder in de loop van een wapen. „Een paar jaar geleden is de Albert Heijn-winkel overvallen. Toen ik dat zag, greep ik een kaarsenstandaard en rende op mijn blote voeten naar buiten. Ik ben niet zo benauwd. Even later zag ik mannen met revolvers. Toen dacht ik: Ik kan beter teruggaan. Even later kwamen die gasten met een zak op de rug en met getrokken revolvers naar buiten.”
Van Uden, geëmotioneerd: „Is het normaal in dit land dat je twee keer in de loop van een wapen kijkt? Ik wil hier weg. Ik kan er niet meer tegen. Ik wil rust. Die heb ik hier nog niet gehad.”