De gesprekken waren „vriendelijk en productief”, lieten Netanyahu en Clinton donderdag in een gezamenlijke verklaring weten. Beide bewindslieden onderstreepten de noodzaak van het hervatten van directe besprekingen tussen Israël en de Palestijnen en hun vastbeslotenheid binnen afzienbare tijd tot een definitieve vredesregeling te komen.

Het overleg tussen Israël en de Palestijnen ligt stil sinds september, toen een tijdelijke bouwstop in Joodse nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever afliep. De Palestijnen eisen een hernieuwde bouwstop als voorwaarde voor het opnieuw aanschuiven aan de onderhandelingstafel.

De regering-Netanyahu zit wat dat betreft in een lastig parket. De rechtse coalitiepartners van premier Netanyahu zijn faliekant tegen het afkondigen van een nieuwe bouwstop in de nederzettingen. En zonder de steun van deze partners is het huidige Israëlische kabinet geen lang politiek leven beschoren.

Minister van Buitenlandse Zaken Avigdor Lieberman herhaalde gisteren tijdens een bezoek aan de Golanhoogvlakte nog eens dat zijn Yisrael Beiteinupartij geen nieuwe bouwstop zal accepteren en dat het hoog tijd wordt dat de Palestijnen nu eens onder druk worden gezet om de vredesbesprekingen zonder voorwaarden vooraf te hervatten.

Washington lijkt vooralsnog vooral druk op Israël te zetten om tot een definitieve vredesregeling met de Palestijnen te komen. Daarbij gaat Washington ervan uit dat er een zelfstandige Palestijnse staat komt en Israël gegarandeerde, veilige grenzen krijgt.

De optimistische uitspraken die Netanyahu en Clinton donderdag deden, lijken dan ook, gezien de houding van de Palestijnen en de politieke constellatie in Israël, vooralsnog volkomen misplaatst.

Het is ook merkwaardig dat alleen Amerikaanse en Israëlische vertegenwoordigers over hervatting van de vredesbesprekingen onderhandelden. Alsof Israël de enige partij is die in deze kwestie concessies moet doen alvorens er over vrede kan worden gesproken.

De Palestijnen kunnen dus voorlopig rustig met de armen over elkaar het gesteggel tussen de Verenigde Staten en Israël afwachten.

Dat gesteggel is overigens niet meer dan ordinaire koehandel. Belangrijkste onderwerp van gesprek was donderdag de omvang van het pakket privileges dat Washington Israël kan bieden, in ruil voor een bouwstop in de nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever.

De zeven uur durende onderhandelingen in New York lijken vooralsnog verspilde energie. Want zelfs als de Verenigde Staten Netanyahu zo ver zouden krijgen dat hij akkoord gaat met een bouwstop in de nederzettingen, dan nog weet de Israëlische premier heel goed dat hij een dergelijke maatregel er in zijn coalitie niet door krijgt.

De sleutel tot hervatting van de gesprekken ligt momenteel bij de Palestijnen. Israël heeft herhaaldelijk verklaard dat het bereid is weer aan de onderhandelingstafel aan te schuiven. Maar dan wel zonder voorwaarden vooraf.