Het boek is een inventarisatie van verscheidene wetenschappers op basis van tien jaar lang antropologisch en sociologisch onderzoek onder katholieke, protestante en islamitische jongeren. Het bevat ook praktijkvoorbeelden van religieus jongerenwerk.

Vijf vragen aan een van de schrijvers, universitair docent godsdienstsociologie Monique van Dijk-Groeneboer, die aan de universiteiten van Utrecht en Tilburg is verbonden.

Hoe merk je dat jongeren bezig zijn met religie en zingeving?

„Doordat jongeren bijvoorbeeld volop bidden. In een enquête onder tweeduizend middelbare scholieren zegt maar liefst 80 procent te bidden. Daarnaast blijkt ook dat religieuze events zoals de Katholieke Wereld Jongeren Dagen, het Xnoizz-festival en het Ramadan Festival enorm populair zijn onder jongeren.”

Hoe oud zijn jongeren als ze zich met religie en levensbeschouwing bezig gaan houden?

„Eigenlijk meestal pas vanaf achttien jaar of ouder. Daarvoor zijn jongeren meer bezig met school en baantjes. En hangen ze nog erg aan hun ouders. Vragen over religie zijn dan als het ware nog te groot voor ze. Daarom gaan ze zich pas later bij een geloof of een kerk rekenen. Een student bijvoorbeeld die veel verhuist denkt doorgaans niet direct: goh, welke kerk of moskee zit hier in de buurt? Maar als het leven op de rit staat en er meer ruimte is, komt religie in zicht.”

Fortissimo’s noemt u ze. Wat zijn dat precies voor jongeren?

„Dat zijn oudere jongeren die heel actief zijn bij een religieus instituut. Ze zitten in koren of jongerengroepen, ze organiseren iets binnen hun kerk of moskee. Het zijn jongeren die hun identiteit volledig aan het instituut ontlenen. Zij koppelen hun keuzes, bijvoorbeeld in de omgang met vrienden, seksualiteit of alledaagse dingen als drank- en drugsgebruik, aan wat hun religie ze voorschrijft. Een mooi voorbeeld is dat sommigen bijvoorbeeld hun e-mail ondertekenen met een Bijbelpassage of Korantekst. Je ziet het bij wat we charismatische katholieke groepen noemen, bij neo-evangelicale of salafistische jongeren. Ze ‘zijn’ die religie helemaal.”

Is die groep actieve religieuze jongeren groot?

„De groep fortissimo’s bestaat uit ongeveer 10 tot 15 procent van alle jongeren.”

En wat zijn zogenaamde spirituoso’s?

„Dat zijn shoppende jongeren, die zijn religieus actief maar buiten een religieus instituut om. Ze vinden antwoorden op hun levensvragen bijvoorbeeld via internet. Ze knutselen hun eigen religie in elkaar uit het enorme aanbod aan levensbeschouwingen. Die vinden een meditatie in de kloostergemeenschap Taizé in Frankrijk bijvoorbeeld prettig, maar bezoeken niet wekelijks een kerkdienst. Ze hebben niets met instituten en houden zich niet aan voorschriften maar vinden religie wel heel interessant.”