Sojoez-capsule veilig geland
Een Russische Sojoez heeft de driekoppige Amerikaans-Russische bemanning die de afgelopen vijfeneenhalve maand aan boord van het internationale ruimtestation heeft doorgebracht zondag behouden, maar ver van de aangewezen landingsplaats op aarde teruggebracht.
Helikopters die met Russische en Amerikaanse ruimtevaartfunctionarissen, artsen en journalisten vanuit de Kazachse hoofdstad Astana op weg waren gegaan om de astronauten op te halen, zagen niets uit de hemel verschijnen en pas na twee uur kwam het bericht dat de Sojoez TMA even ten noorden van het Aralmeer, 460 kilometer buiten zijn bedoelde landingsplaats, was gevonden. De capsule, niet veel groter dan 2 bij 2 meter, was kennelijk op zijn kant neergekomen en na de landing nog zo’n 12 meter voortgesleept door zijn parachute.
Zo kwam er een spannend eind aan een enerverend verblijf in de ruimte. Door het ongeluk met het ruimteveer Columbia moesten de Rus Nikolaj Boedarin en de Amerikanen Kenneth Bowersox en Donald Pettit twee maanden langer in de ruimte doorbrengen dan gepland. Hun vertrek en de aanvoer van een nieuwe, tweekoppige bemanning, moest plaatsvinden per Sojoez, omdat de Amerikaanse shuttles sinds het ongeluk van 1 februari, waarbij alle zeven inzittenden omkwamen, aan de grond worden gehouden. Het was de eerste afdaling die met het nieuwe type Sojoez werd gemaakt.
Bij aankomst in Astana stapten Boedarin en Bowersox met ferme tred naar het vliegtuig dat hen naar Sterrenstad, het Russische trainingscentrum bij Moskou, zou brengen. Donald Pettit bleek echter nauwelijks tot lopen in staat en moest het vliegtuig in worden geholpen.
Het hoofd van de NASA, Sean O’Keefe, gaf toe dat hij zenuwachtig was geweest, maar prees uitvoerig de Russisch-Amerikaanse samenwerking die ervoor heeft gezorgd dat het internationale ruimtestation kan blijven functioneren.
„We raken er gauw aan gewend dat alles normaal in zijn werk gaat”, zei de Russische ruimtevaartchef Joeri Koptev. „Maar de ruimte is een nieuwe horizon.”
Een NASA-functionaris in het controlecentrum, Allard Beutel, zei dat de capsule een steilere afdaling had gemaakt dan de bedoeling was geweest en daardoor verkeerd terecht is gekomen. Volgens een Russische ballistische deskundige, Nikolai Ivanov, zou dat betekenen dat de zwaartekracht bij de daling hoger is geweest, G-9 in plaats van G-7, zoals de bedoeling was, maar nog binnen het bereik dat voor astronauten te dragen is. Ivanov zei dat zoiets de communicatie kan verstoren, waardoor de capsule misschien moeilijker te vinden is geweest.
Totdat de VS het veilig genoeg vinden om hun ruimteveren weer in gebruik te nemen, wordt het ISS-project op een laag pitje gehouden en wordt er bezuinigd op de bemanning en hun aflossing. De Amerikaan Edward Lu en de Rus Joeri Malentsjenko, die vorige week per Sojoez naar het ISS werden gevlogen, zullen zes maanden in het ruimtestation blijven.