Meerderheid Nederlanders wil 5 mei vrij
Zestig procent van de Nederlanders vindt dat 5 mei, Bevrijdingsdag, voor iedereen een betaalde vrije dag zou moeten zijn. Dat blijkt uit het Nationaal Vrijheidsonderzoek van het Nationaal Comité 4 en 5 mei.
De 900 deelnemers aan het Nationaal Vrijheidsonderzoek van het comité konden zes dagen als favoriete betaalde vrije dag kiezen uit een lijst van elf. Bevrijdingsdag scoort even hoog (60 procent) als tweede paasdag (60 procent) en vergelijkbaar met Koninginnedag (59 procent).
Hoger komen alleen nieuwjaarsdag (84 procent) en tweede kerstdag (74 procent).
Lager eindigen tweede pinksterdag (49 procent), Hemelvaartsdag (46 procent), oudejaarsdag (39 procent) en Goede Vrijdag (23 procent). Hekkensluiters zijn de Dag van de Arbeid (21 procent) en de Dag van de Mensenrechten op 10 december (19 procent).
„Wat de voorkeur voor 5 mei betreft, is het opmerkelijk dat er geen verschillen zijn tussen ouderen en jongeren, vrouwen en mannen en tussen mensen met verschillende opleidingen”, aldus een woordvoerster. „Bij de andere dagen ligt dat anders. Daar kiezen ouderen relatief vaak voor de christelijke feestdagen en de jongeren relatief vaker voor oudejaarsdag, Dag van de Mensenrechten en Goede Vrijdag.”
Uit hetzelfde onderzoek blijkt dat ruim driekwart van de ondervraagden 5 mei vooral ziet als een dag waarop je erbij stilstaat dat vrijheid niet vanzelfsprekend is, maar verantwoordelijkheid vraagt. Bijna driekwart van de ondervraagden antwoordt positief op de stelling dat de viering van de Bevrijding ook in de toekomst moet doorgaan. Slechts 13 procent zegt dat de viering van de Bevrijding en de vrijheid hun helemaal niets zeggen.
Het Nationaal Comité 4 en 5 mei zegt het te betreuren dat Bevrijdingsdag geen officiële vrije dag is. Het comité wijt dat vooral aan de opstelling van werkgevers. In CAO-overleg keert sinds 1990 het onderwerp 5 mei als vrije dag regelmatig terug. Maar tot nu toe komen de sociale partners daar nog niet uit. Werkgevers vinden dat er al genoeg vrije dagen zijn en werknemers willen er geen andere vrije dag voor inruilen.
Aan de overheid ligt het niet, aldus het comité. „Die heeft er alles aan gedaan wat ze kon. Maar in Nederland regelt niet de overheid wat vrije dagen zijn. De overheid heeft ervoor gezorgd dat de werknemers in overheidsdienst op 5 mei vrij zijn. Dat geldt ook voor het onderwijs, en dus voor alle kinderen en leerlingen.”