WikiLeaks vecht voor transparante overheid
NEW YORK – De ogen van de wereld waren zaterdag opnieuw op klokkenluiderswebsite Wiki Leaks gevestigd na publicatie van bijna 400.000 geheime stukken over de oorlog in Irak.
WikiLeaks is in juli 2007 opgezet als een plek waar klokkenluiders anoniem kunnen lekken. Volgens de organisatie staan er meer dan 1 miljoen gevoelige documenten op de site.
Iedereen kan stukken sturen naar WikiLeaks, maar een groep vrijwilligers besluit of de documenten daadwerkelijk worden gepubliceerd. De site neemt geheim, gecensureerd of anderszins vertrouwelijk materiaal aan als dat politiek, diplomatiek of ethisch gezien van belang is. Het doel is overheden transparanter te laten werken en (zodoende) corruptie uit te bannen.
Het lek van zaterdag is het grootste uit de militaire geschiedenis.
WikiLeaks krijgt de documenten op allerlei manieren aangeleverd, ook wel per post. Wie de bron is, wil de organisatie niet weten. Zodra dat toch duidelijk is, wordt die informatie vernietigd. Een team advocaten verdedigt de publicaties.
Vorig jaar is er een Amerikaanse militair veroordeeld vanwege het lekken van geheime informatie. Maar deze soldaat liep tegen de lamp door zijn eigen loslippigheid.
Voorstanders stellen dat WikiLeaks journalisten, politici of werknemers een veilige mogelijkheid biedt om gevoelig materiaal naar buiten te brengen. Tegenstanders vinden echter dat de veiligheid van landen, instanties en personen in gevaar wordt gebracht door de handelwijze van de site.
WikiLeaks meldt zelf dat de site een project is van The Sunshine Press, een Australische non-profitorganisatie waarover evenmin veel bekend is.
De organisatie is niet gerelateerd aan de digitale encyclopedie Wikipedia, hoewel de twee sites uiterlijk op elkaar lijken.
De documenten over de oorlog in Irak die WikiLeaks op internet heeft geplaatst, bestaan voor het grootste deel uit gevechtsrapportages die zijn geschreven door militairen in het veld, meestal vlak na een missie.
Het doel van die rapporten is om de gebeurtenissen op het slagveld te rapporteren, zodat anderen ze later kunnen beoordelen. Stress en vermoeidheid spelen dus een rol in de rapporten. Voor leken bevatten ze weinig informatie. Maar voor deskundigen kunnen ze een goudmijn zijn.