Zorgen om mysterieuze vlucht IR744
DAMASCUS – Westerse veiligheidsdiensten lijken zich in toenemende mate zorgen te maken over de aard en het karakter van vlucht IR744, die door een waas van geheimzinnigheid wordt omhuld. Iedere twee weken stijgt in de Iraanse hoofdstad Teheran een vliegtuig op met als eindbestemming Caracas in Venezuela, geregistreerd als vlucht IR744.
Het vliegtuig maakt vaak een tussenstop van zo’n negentig minuten in Damascus of Beiroet. De volgende dag keert het terug van Caracas naar Teheran, ditmaal onder vluchtnummer VO3744.
Vooral de Amerikaanse inlichtingendienst CIA heeft grote twijfels over zowel de passagiers als de lading die tijdens deze vluchten worden vervoerd. Hoewel de vlucht van Teheran naar Venezuela geboekt staat als een reguliere vlucht, blijkt het in de praktijk vrijwel onmogelijk te zijn om een vliegticket voor deze vlucht te bemachtigen. „Wanneer je probeert een plaats in het vliegtuig te boeken krijg je steevast als antwoord dat de vlucht helaas is volgeboekt”, aldus Ofer Baruch, een voormalige medewerker van de Israëlische binnenlandse veiligheidsdienst Shin Bet. Baruch voegt eraan toe „dat het niet uitmaakt of je het een week, een maand of een halfjaar van tevoren probeert.”
De passagiers checken in Teheran in zonder enige paspoortcontrole. Eenmaal aangekomen in Caracas ondergaan ze evenmin de gebruikelijke douanecontroles. Wanneer het vliegtuig in Caracas landt, taxiet het naar een plek, afgescheiden van de andere binnenkomende vluchten. Hier wordt het opgewacht door een speciale eenheid van het Venezolaanse leger.
De CIA is ervan overtuigd dat het doel van de vlucht tweeledig is. De passagiers die in Caracas uitstappen behoren volgens de vaste overtuiging van de Amerikaanse veiligheidsdiensten tot de speciale al-Qudstak van de Iraanse Revolutionaire garde, mogelijk ook aangevuld met leden van de Libanese terreurbeweging Hezbollah. Zij reizen naar Caracas om niet alleen in Venezuela zelf, maar ook in andere landen van Latijns-Amerika, een Iraans netwerk op te bouwen. Doel hiervan is de Verenigde Staten met aanslagen te bestoken, mocht Washington tot een aanval op Iran besluiten.
De volgende dag keert het vliegtuig als vlucht VO3744 terug naar Teheran. Niet alleen de CIA maar ook personen uit oppositiekringen in Venezuela zelf stellen dat het vliegtuig op de terugreis uranium vervoert, bestemd voor het Iraanse nucleaire programma. Van Venezuela is bekend dat het land grote voorraden uranium bezit.
Op deze wijze zou Iran de internationale sancties, die zijn ingesteld om het omstreden Iraanse kernprogramma een halt toe te roepen, omzeilen.
Dit relaas lijkt een scenario uit een avonturenfilm, dat zich afspeelt tegen de achtergrond van de Koude Oorlog en daarom moeilijk voorstelbaar is. Niets lijkt minder waar. Naast vermoedens bezit de CIA ook enkele harde bewijzen. Zo sloot de Iraanse regering in 2008 een contract met de firma CVG Minerven in Venezuela. Krachtens dit verdrag kreeg de Iraanse regering „goudconcessies” in het Roraimabassin in Bolivia, waar de Venezuelaanse firma actief is. In dit gebied wordt inderdaad goud gewonnen, maar deze regio staat ook bekend als plaats waar de grootste uraniumvoorraden ter wereld in de bodem zitten.
De vermoedens worden bovendien steeds sterker dat ook Venezuela zelf met Iraanse hulp aan een eigen nucleair programma werkt. President Hugo Chavez van Venezuela gaf recentelijk toe dat zijn regering bezig is met de „eerste oriënterende studies in deze richting.”
Iran en Venezuela ondertekenden echter reeds november 2008 een verdrag om samen te werken op het gebied van nucleaire technologie. De omvang en het niveau van deze samenwerking blijven duister. Maar de Amerikaanse CIA is er in elk geval zeker van dat de geheimzinnige vlucht IR744 hierbij een cruciale rol speelt.