Ruzie dreigt over VN-rapport Congo
GENEVE (ANP/AFP) – Een rapport van de Verenigde Naties stelt dat het Rwandese en het Burundese leger oorlogsmisdaden hebben gepleegd in Oost-Congo tijdens twee oorlogen tussen 1993 en 2003. Ook kan er sprake zijn van genocide, aldus het rapport dat vrijdag is gepresenteerd.
„De kennelijk systematische en wijdverspreide aanvallen duiden op een aantal belastende elementen. Als een geschikte rechtbank ze bewezen acht, zouden ze gekenmerkt kunnen worden als genocide”, aldus het rapport.
De tekst stelt dat de Congolese rebellen AFDL evenals het Rwandese en het Burundese leger opzettelijk honderden mensen hebben geëxecuteerd.
De Democratische Republiek Congo zei „ geschokt” te zijn door de details van het rapport. Het land eist dat er recht wordt gedaan aan de slachtoffers. Congo stelt voor dat er internationale hoven komen om de verdachten te berechten.
De VN zeggen in het rapport niemand individueel de schuld te willen geven. „Het rapport is bedoeld als een eerste stap naar het soms pijnlijke maar niettemin noodzakelijke proces naar de waarheid na het gewelddadige conflict”, zei Navi Pillay, de Hoge Commissaris voor Mensenrechten in een voorwoord van het rapport. Het rapport pleit nu voor een volledig juridisch onderzoek naar misdaden in 1996 en 1997, die mogelijk als genocide beschouwd kunnen worden.
De definitieve versie van het VN-rapport is minder stellig dan een eerder gelekt ontwerp, dat tot zware kritiek van Rwanda leidde. Op diverse plaatsen zijn woorden als ‘kennelijk’ en ‘vermoedelijk’ ingevoegd. Ook zijn er enkele paragrafen ingevoegd die uitleggen hoe moeilijk het is om genocide te bewijzen voor een rechtbank.
Rwanda reageerde niettemin woest op het rapport. De regering zegt het rapport categorisch te verwerpen. Het land zegt juist de 3,2 miljoen Hutu-vluchtelingen in de DR Congo te hebben geholpen. De beschuldiging van genocide komt hard aan bij de regering, omdat die zich er juist op beroept de genocide in Rwanda in 1994 te hebben beëindigd.
Burundi verwerpt het rapport ook. „Het is duidelijk bedoeld om de regio te destabiliseren”, zei de regering.
Amnesty International noemt het belangrijk dat het VN-rapport het begin vormt van een verantwoordingsproces: „Deze regio heeft onnoemelijk veel schendingen van mensenrechten gezien. Veel daarvan zijn lang zonder berechting gebleven”.
